Πολιτική | ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Δευτ, 30 Ιουν 2014 | hits: 1904
Πατριωτισμός και διεθνισμός στα στερνά της παγκοσμιοποίησης
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Δευτ, 30 Ιουν 2014

Μια ζωηρή αντιπαράθεση αναπτύσσεται, μετά τις ευρωεκλογές, ανάμεσα στους αριστερούς θιασώτες της «ταξικής πάλης» και του «διεθνισμού» και στους αριστερούς υπερασπιστές της «εθνικής ανεξαρτησίας» και του «πατριωτισμού». Η αντιπαράθεση αυτή, είναι ιστορικά αναμενόμενη και δεν μπορεί να παρακαμφθεί, εφόσον όμως  διεξάγεται με όρους εξουσιαστικού συστήματος μπορεί να καταστεί άκρως επικίνδυνη.

Οι έννοιες «πατριωτισμός» και «διεθνισμός» δεν εφευρέθηκαν από κάποιους «πατριώτες» και «διεθνιστές» αλλά προέκυψαν σε ιστορικά καθορισμένες κοινωνικές συνθήκες. Οι συνθήκες δεν αμφισβητούνταν, αντιμετωπίζονταν όμως με αντίθετο τρόπο στις αντίθετες πλευρές των βασικών κοινωνικών σχέσεων γι αυτό και παράλληλα με την γέννηση των εννοιών αυτών γεννήθηκαν και οι έννοιες «εθνικισμός» και «κοσμοπολιτισμός».

Στις σημερινές συνθήκες, καμιά κοινωνία δεν μπορεί να ζήσει έξω από το ολοκλήρωμα της παγκόσμιας κοινωνίας αλλά και καμιά κοινωνία δεν μπορεί να μπει στο παγκόσμιο κοινωνικό ολοκλήρωμα αν αποκοπεί από την ιστορική της παράδοση.

Εντούτοις, η σύγχρονη παγκόσμια κοινωνική κατάσταση, στα στερνά της παγκοσμιοποίησης, δεν προέκυψε σαν ένωση των κοινωνιών αντίθετα στην εξουσία, μέσα από την διαλεκτική αντίθεση «πατριωτισμού» και «διεθνισμού» αλλά (όπως άλλωστε το λέει ο όρος) κατασκευάστηκε σαν ένωση των εξουσιών αντίθετα στην κοινωνία, μέσα από την ανταγωνιστική αντίθεση «εθνικισμού» και «κοσμοπολιτισμού».

Βρισκόμαστε κατά συνέπεια σήμερα στο κέντρο μιας θυελλώδους πολιτιστικής κρίσης που διαλύει μπροστά στα μάτια μας το ενιαίο εξουσιαστικό σύστημα. Πανικόβλητοι οι επιτελείς του συστήματος αναζητούν μια θέση στα πρόσκαιρα σχήματα που προκύπτουν στην διαδικασία της διάλυσης, πασχίζοντας να «αναστήσουν» σ' αυτά τα σχήματα την ιερή αγελάδα των σχέσεων εξουσίας.

Η αντιπαράθεση πατριωτισμού και διεθνισμού στην αριστερή πλευρά του συστήματος, εφ όσον αναπτύσσεται στο πλαίσιο της κυβερνώσας Αριστεράς, δεν είναι παρά η αριστερή εκδοχή της αντιπαράθεσης κοσμοπολιτισμού και εθνικισμού.

Βεβαίως εδώ δεν γίνεται παρά μόνο μια ακόμα διαπίστωση του πολιτικού προβλήματος της ελληνικής κοινωνίας που είναι η ένταξή της στον σύγχρονο κόσμο με όρους κοινωνίας ενάντια στην εξουσία και όχι με όρους εξουσίας ενάντια στην κοινωνία. Βεβαίως το πολιτικό πρόβλημα δεν λύνεται με διαπιστώσεις, χρειάζεται κόπος και πόνος και πολλή σκέψη στην κοινωνική βάση για να λυθεί αλλά και οι διαπιστώσεις δεν βλάπτουν.