Ιστορικό της Αριστεράς | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 2052
Το δείπνο των φαντασμάτων
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Δευτ, 18 Ιαν 2010

Στο δείπνο που παρέθεσε ο Λεωνίδας Κύρκος σε μια ομάδα εκλεκτών φαντασμάτων της εξουσίας, την Δευτέρα, 11 Ιανουαρίου 2010, στην Αίγλη του Ζαππείου, με το ενωτικό σύνθημα ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε, κατάφερε να βγάλει στην φόρα τα άπλυτα της Αριστεράς που προσπαθεί να κρύψει σε όλη του την ζωή. Συγκεκριμένα κατάφερε να δείξει ότι ο εγκλεισμός της Αριστεράς στα ιστορικά όρια του εξουσιαστικού συστήματος είναι παγίδα όχι μόνο για την κοινωνία αλλά και για τους ομοίους του που απεργάζονται τα δεσμά της. Κατάφερε να δείξει επίσης ότι το εξουσιαστικό σύστημα ανήκει οριστικά και αμετάκλητα στο παρελθόν και δεν υπάρχει κανένας τρόπος να επικαιροποιηθεί. Και τέλος, το κυριότερο, κατάφερε να αποδείξει ότι η παράταση της υπαγωγής του κοινωνικού συστήματος στο κλινικά νεκρό εξουσιαστικό σύστημα δημιουργεί τρομερούς κινδύνους για την κοινωνία.

Η σύναξη αποδείχτηκε όχι μόνο άκαρπη αλλά και επιβλαβής γι αυτούς που την μηχανεύτηκαν. Το μόνο που πέτυχαν ήταν να αποδείξουν πως όσοι επιδιώκουν την επιβράδυνση της ιστορικής κίνησης με μια δήθεν αριστερή πολιτική, προκειμένου να κρατήσουν τον κόσμο δέσμιο του εξουσιαστικού συστήματος, είναι βέβαιο ότι πάνε για μαλλί και βγαίνουν κουρεμένοι! Αλλά κι από την άλλη μεριά, οι υστερικές αντιδράσεις και οι ένοχες σιωπές με τις οποίες αντιμετωπίστηκε αυτή η παρασυναγωγική σύναξη έδωσαν μια εικόνα της πολιτικής παράνοιας των συνιστώντων το επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα πιο θλιβερή από την εικόνα πολιτικής μανιοκατάθλιψης που έδινε το ίδιο το δείπνο. Αποδείχτηκε δηλαδή και από τις αντιδράσεις των δήθεν διαφωνούντων με το πραξικόπημα του Ζαππείου η φενάκη της εναλλακτικότητας στην αριστερά.

Για να αρχίσω από το τελευταίο, ο πρόεδρος Τσίπρας έκανε πως δεν κατάλαβε ότι το θέατρο που ανέβασε ο Κύρκος στο Ζάππειο, μπορεί να παίχτηκε στην πλάτη των ανθρώπων που ελπίζουν ακόμα  στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αυτή η φιέστα ήταν ένα κομματικό πραξικόπημα που έγινε κάτω από την μύτη του, και τον γελοιοποίησε ανεπανόρθωτα. Το ζήτημα γι αυτόν, με λίγα λόγια, δεν είναι αν καλώς ή κακώς δεν προσκλήθηκε και ουδείς ενδιαφέρεται (ούτε καν ο Παπαδημούλης που το έπαιξε δυσαρεστημένος) τι θα αισθανόταν αν ήταν καλεσμένος. Το ζήτημα είναι ότι ο Κύρκος με το εκλεκτό συνεργείο του, τον παρέκαμψε και αυτόν και τους άλλους έντεκα ηγέτες του ΣΥΡΙΖΑ και τους ποιος ξέρει πόσους ηγέτες του ΣΥΝ και πήγε στο Ζάππειο να μεθοδεύσει με τους πραγματικούς συνεταίρους τους την εκχώρηση στην εξουσία του τμήματος της Αριστεράς που (νομίζει ότι) επηρεάζει, μαζί με το τμήμα της κοινωνίας που εκφράζει αυτή πολιτικά.

Βεβαίως ούτε ο πρόεδρος Τσίπρας, ούτε αυτοί που τον έστησαν για πρόεδρο, ούτε οι επιτελείς των συνιστωσών, θέλουν για τον κόσμο της Αριστεράς και για την κοινωνία τίποτα καλύτερο από αυτό που θέλουν ο Κύρκος, ο Κουβέλης, ο Χατζησωκράτης, ο Παπαδημούλης, ο Λυκούδης και οι άλλοι. Έδειξαν όμως με την στάση τους ότι δεν έχουν τα κότσια να κρατήσουν ούτε καν την αξιοπρέπειά τους μπροστά σ' αυτούς που θεωρούν διαχειριστές της εξουσίας. Τι "προγραμματική αντιπολίτευση" μπορούν να κάνουν λοιπόν, ακόμα κι αν αυτή δεν ήταν μια μπαρούφα, άνθρωποι που δεν μπορεί να συμμαζέψει τα κουρέλια της.

Οι φιλοδοξίες του Λεωνίδα Κύρκου και η προσπάθειά του να ξεπουλήσει την Αριστερά στην φιλελεύθερη πτέρυγα του εξουσιαστικού συστήματος είναι πράγματά γνωστά από την εποχή του ξεπουλήματος της ΕΔΑ στην Ένωση Κέντρου του παππού Παπανδρέου, στην δεκαετία του '60. Ως προς την Αριστερά η σύναξη των φαντασμάτων κυρίως αποκάλυψε πώς παίζεται το παιχνίδι του αριστερού δικομματισμού. Από την μια μεριά ο "δημοκρατικός" Λεωνίδας έχει το απύθμενο θράσος να λέει ρητά αυτά που δεν τολμάει να πει η "σταλινική" Αλέκα, ούτε λίγο ούτε πολύ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ "υποκίνησε" τα γεγονότα του Δεκέμβρη! Από την άλλη μεριά ελεεινολογεί αυτούς που θεωρούν την συνεργασία με τις "δημοκρατικές" δυνάμεις (Βαρβιτσιώτης, Σαμαράς, Σπηλιωτόπουλος, Παπαχελάς, Πάγκαλος, Βενιζέλος, Ανδρουλάκης και άλλοι "καλεσμένοι") σαν συμβιβασμό της Αριστεράς δίνοντας έτσι το άλλοθι στην "σταλινική" Αλέκα να το παίζει "ασυμβίβαστη".

Το πραγματικό νόημα όμως της παρασυναγωγής ήταν πολύ γενικότερο και σημαντικότερο. Πρόκειται για μια πρώτη απόπειρα να επισημοποιηθεί, αυτό που ήδη υπάρχει άτυπα ανάμεσα στα ίδια πρόσωπα, ένα υπερκομματικό αυτοκρατορικό φόρουμ ηγετικών παραγόντων του ελληνικού εξουσιαστικού συστήματος, που θα παρακάμπτει το πολιτικό σύστημα και θα σχεδιάζει της βασικές γραμμές της πολιτικής. Κάτω από την σάλτσα περί δημοκρατίας ο Κύρκος προσπάθησε να εντάξει την "αφρόκρεμα" όλων των πολιτικών παρατάξεων σε μια α λα ελληνικά λέσχη Μπίλντενμπεργκ, με σημαία το πράγματι επίκαιρο σύνθημα του Γιώργου Παπανδρέου "ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε". Σαν ιδεολογικό φορέα αυτής της αλλαγής ο Κύρκος είδε αυτό το συνονθύλευμα προσωπικοτήτων που όταν δεν σφάζονται για τις εξουσιαστικές καρέκλες, χαριεντίζονται ανόητα μεταξύ τους, περιμένοντας την επόμενη ευκαιρία να συνεχίσουν την αλληλοσφαγή τους.

Το πραγματικό νόημα της σύναξης βγαίνει όταν δούμε αυτή την παρασυναγωγή όχι σαν την αρρωστημένη πρωτοβουλία ενός πρώην κομμουνιστή που ορέγεται την εξουσία, αλλά σαν προσφυγή των παραγόντων του εξουσιαστικού συστήματος στην συνδρομή της Αριστεράς. Αυτοί οι παράγοντες είναι που εγκαταλείπουν την κοινοβουλευτική δημοκρατία για να δημιουργήσουν υπερπολιτικά επιτελεία, σε απευθείας προσωπική συνεννόηση μεταξύ τους, σε μια ύστατη προσπάθεια να διατηρήσουν, για λίγο ακόμη έστω και με την βία, το εξουσιαστικό σύστημα που έχει ακυρωθεί στην συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας. Η σύναξη δεν ήταν τίποτα άλλο παρά μια αντιδημοκρατική παρασυναγωγή στην οποία οι συνδειπνούντες επισημοποίησαν την ανεπισημότητα σαν κύρια πολιτική διαδικασία, παίζοντας τον ρόλο ενός συμβουλίου κοινωνικής σωτηρίας σε βάρος της κοινωνίας.

Είναι ενδιαφέρον εντούτοις ότι δεν βρέθηκε άλλος να συγκαλέσει αυτή την φαιδρή (και επικίνδυνη όπως όλα τα καραγκιοζιλίκια της πολιτικής) παρασυναγωγή, παρά ένας χρεωκοπημένος απόμαχος της ρεβιζιονιστικής πολιτικής. Ένας από τους πρωτεργάτες του δίδυμου χρουστσωφικού και ευρωπαϊκού ρεβιζιονισμού, χάρη στον οποίο επιβιώνει μετά τον πόλεμο το εξουσιαστικό σύστημα. Ένας πολιτικός που εκθρονίστηκε από το ΚΚΕ εσωτερικού από το πνευματικό του τέκνο, όπως και ο Χρουστσόφ από τον Μπρέζνιεφ. Βρήκαν το κατάλληλο πρόσωπο σ' αυτόν που αποκαλεί ο εκπρόσωπος της (γνήσιας) Δεξιάς, κ. Καρατζαφέρης, πατριάρχη της Αριστεράς (!) και αυτόν που αποκαλεί ο "αριστερός" καθηγητής του αυτοκρατορικού ιστορικού αναθεωρητισμού Νίκος Μαραντζίδης, Νέστορα της Αριστεράς (!).  Με άλλα λόγια οι εγκυρότεροι πολιτικοί και ακαδημαϊκοί παράγοντες του εξουσιαστικού συστήματος υποδεικνύουν για την σωτηρία τους κάποιον που βρίσκεται στο περιθώριο ακόμα και του κόμματος που ίδρυσε ο ίδιος!

Το γεγονός είναι ότι ο Πάπας, Πατριάρχης και Νέστορας της (υποταγμένης) Αριστεράς μόλις και μετά βίας κατάφερε να τελειώσει τον εμπαθέστατο λόγο του και χρειάστηκε να διακομιστεί στο νοσοκομείο.  Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν θα βρεθούν άλλοι πιο νέοι να μεθοδεύσουν περαιτέρω την υποταγή της Αριστεράς. Υπάρχουν ήδη οι καρδινάλιοι του Παπικού Δείπνου με επικεφαλής τον καραδοκούντα Κουβέλη. Αλλά και όταν αυτοί ακυρωθούν, στην ρύμη των πολιτικών γεγονότων, θα βρεθούν άλλοι. Κι αν λείψουν κι αυτοί θα κατασκευάσει καινούριους το ΚΚΕ που τους χρειάζεται για να περνάει για κομμουνιστικό κόμμα! Αλλά το "έκτακτο περιστατικό" που συνέβη στον Κύρκο, προφανώς λόγω της έντασης που του προκάλεσε το εγχείρημα, έχει μια συμβολική σημασία. Η αυτοκρατορική εξουσία, δεν είναι πια στα Ρωμαϊκά νιάτα της ούτε στην Οθωμανική της ωριμότητα αλλά στα Αμερικάνικα γερατειά της.

Θα μπορούσα να τελειώσω εδώ αυτό το σημείωμα. Δεν μπορώ να το κάνω όμως πριν πω ότι αυτή η σύναξη των φαντασμάτων της εξουσίας εκπέμπει ένα σοβαρότατο μήνυμα προς την κοινωνία. Οι παράγοντες της εξουσίας ψάχνουν να βρουν σωτηρία, από το εξουσιαστικό σύστημα που βουλιάζει, στην αυτοκρατορική καθολικότητα, έξω από τους καθιερωμένους θεσμούς του πολιτικού συστήματος, έξω από τους θεσμούς που τους εξέθρεψαν. Αυτή η όχι και τόσο ηρωική και καθόλου συντεταγμένη έξοδος είναι μια προσπάθεια να στηθεί ένα νέο εξουσιαστικό σύστημα έξω από τους άχρηστους αστικούς κοινοβουλευτικούς θεσμούς, εκεί που βρίσκεται ήδη το κοινωνικό σύστημα. Άλλωστε μια πληθώρα από δευτερεύοντες και βοηθητικούς πολιτικούς θεσμούς έχουν καταργηθεί με την παλιά τους μορφή και έχουν αντικατασταθεί από νέες αγοραίες μορφές.

Η κοινωνία αργά ή γρήγορα θα αντιληφθεί την απόσταση του πολιτικά καταδικαστέου από το ιστορικά αναγκαίο αυτής της απελπισμένης εξόδου, αυτό όμως πρέπει να γίνει το γρηγορότερο δυνατό. Το δείπνο που οργάνωσε ο Κύρκος είναι καταδικαστέο γιατί ήταν μια σύναξη φαντασμάτων της πεθαμένης από καιρό εξουσίας. Η εξουσία δεν μπορεί να διατηρηθεί άλλο σαν ένα κενό περιεχομένου θεσμικό πλαίσιο και σίγουρα δεν μπορεί να διατηρηθεί άλλο με μόνο μέσο την βία και την καταστολή, όπως υπαινίχθηκε ο Κύρκος βάλλοντας κατά του ασύλου. Σαν απόπειρα επομένως να διατηρηθεί το σύστημα εξουσίας η πολιτική κίνηση του Κύρκου είναι καταδικαστέα γιατί αποτελεί ένα ακόμη βήμα στον φασισμό. Από την άλλη μεριά όμως η παράκαμψη των θεσμών του κοινοβουλευτισμού που συνιστά αυτό το δείπνο των φαντασμάτων είναι μια ιστορική αναγκαιότητα.

Η πολιτική δουλειά που έκανε ο Κύρκος είναι κατάπτυστη αλλά η πολιτική του μέθοδος είναι αξιέπαινη. Ο κόσμος της κοινωνικής βάσης έχουν ήδη αρχίσει να στρέφει την πλάτη του στο άχρηστο σύστημα της εξουσίας. Από αυτή την στροφή αν δεν επωφεληθεί η αριστερά θα επωφεληθεί ο φασισμός. Ο υγιής κόσμος της βάσης των αριστερών κομμάτων, των αριστερών οργανώσεων, των λεγομένων κοινωνικών κινημάτων και των αναρχικών και αντιεξουσιαστικών ομάδων, θα πρέπει να βρει τρόπο να παρακάμψει αυτούς που παρέκαμψε και ο Κύρκος  και να σχηματίσει πραγματικά κοινωνικά φόρουμ, με πραγματικά ελεύθερες και πλατιές συζητήσεις, μέσα στα οποία θα γίνει η αντιληπτή η σημερινή κατάσταση της κοινωνίας. Κάτω από μια άλλη σημαία αλλά με το ίδιο συνθήματος: ή αλλάζουμε, ή βουλιάζουμε, μπορεί να σχηματιστεί η νέα πολιτική συνείδηση και η νέα πολιτική έκφραση που έχει ανάγκη η κοινωνία.