Ιστορικό της Αριστεράς | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 2188
Ο δρόμος της Αριστεράς και ο κόσμος της Αριστεράς
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Δευτ, 8 Μαρτ 2010

Τα ερωτήματα που υπάρχουν, για την Αριστερά, είναι δεκάδες αλλά μπορούν να συμπυκνωθούν σε ένα ερώτημα: Υπάρχει Αριστερά στην Ελλάδα; Αυτό το ερώτημα θάβεται  στο σκοτάδι, φωτίζεται για λίγο και ξαναθάβεται. Ξεθάφτηκε για τα καλά τον Δεκέμβρη του 2008 και έμεινε άθαφτο αλλά και αναπάντητο. Τώρα με το σημαντικό γεγονός της έκδοσης ενός νέου αριστερού εντύπου του Δρόμου της Αριστεράς μετά από την χρόνια ανυπαρξία μιας έστω και στοιχειώδους πηγής αριστερού πολιτικού λόγου το ερώτημα φωτίζεται αμείλικτο. Καμιά επιτελική λογοκρισία, κανένας επιτελικός έλεγχος δεν μπορεί να το συσκοτίσει. Τώρα είναι η σειρά του Κόσμου της Αριστεράς να πάρει το φτυάρι του σκοταδιού για να το ξαναθάψει ακόμα βαθύτερα αφού, όπως φαίνεται, δεν απαιτεί, δεν θέλει αλλά δεν μπορεί και να δώσει απάντηση στο ερώτημα που έχει ήδη τεθεί.

Υπάρχει Αριστερά στην Ελλάδα; Η δική μου απάντηση είναι: όχι δεν υπάρχει! Υπάρχουν πολλοί αριστεροί άνθρωποι, υπάρχουν πολύ περισσότεροι άνθρωποι που τείνουν προς τα αριστερά, υπάρχει επαναστατική παράδοση στην ελληνική κοινωνία, υπάρχουν στο παρελθόν της ελληνικής κοινωνίας μορφές επαναστατικής οργάνωσης και δράσης παγκοσμίως ανυπέρβλητες. Αλλά ουσιαστικά, σήμερα, Αριστερά σαν οργανωμένη πολιτική έκφραση της επαναστατικής τάσης της κοινωνίας δεν υπάρχει. Υπάρχουν μόνο οργανωμένες συγκροτήσεις που παρουσιάζονται σαν "αριστερές" αλλά κάνουν ότι μπορούν για να παρατείνουν την ζωή του εξουσιαστικού  συστήματος. Κάνουν μόνον αυτό που βολεύει το εξουσιαστικό σύστημα, κάνουν μόνον αυτό που αμείβεται, ηθικά και υλικά, από τους διαχειριστές του εξουσιαστικού συστήματος.

Το κείμενο που ακολουθεί επεκτάθηκε περισσότερο από ότι ήταν αρχικά η πρόθεσή μου, είναι ίσως και κάπως ασαφές και ελλιπές με την έννοια των προτάσεων που υπαινίσσεται. Το δημοσιεύω όμως, έστω και έτσι, γιατί θεωρώ απαραίτητο να ακούγεται κάθε φωνή που απευθύνεται στους ανθρώπους της Αριστεράς, αλλά και σ' αυτούς που βρίσκονται έξω από αυτήν, που υπογραμμίζει ότι η "υπαρκτή" Αριστερά, δεν είναι απλά πίσω, από τις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας, αλλά έχει καταντήσει επικίνδυνη στις συνθήκες της κρίσης και της κοινωνικής αναταραχής που μέχρι σήμερα αναμενόταν και σήμερα ολοφάνερα ετοιμάζεται να ξεσπάσει.

Τι είναι και πώς ξεφύτρωσε ο "δρόμος της Αριστεράς"

Στο προηγούμενο σημείωμα με τίτλο Ο "δρόμος της Αριστεράς" για τον παράδεισο είναι στρωμένος με κακές προθέσεις αναφέρθηκα στην «νέα», όπως την παρουσιάζουν οι εκδότες της «εφημερίδα της Αριστεράς» η οποία κυκλοφόρησε το Σάββατο, 20 Φεβ 2010. Το δεύτερο φύλλο της, που κυκλοφόρησε το Σάββατο 27 Φεβ 2010,  μου δίνει την ευκαιρία να επανέλθω για να διευκρινίσω και να αναπτύξω περαιτέρω μερικά βασικά σημεία της κριτικής που περιέχει το σημείωμά μου.

Πρώτα - πρώτα θέλω να διευκρινίσω γιατί θεωρώ ενδιαφέρον το εγχείρημα της έκδοσης  μιας τέτοιας εφημερίδας, αφού στο μυαλό μου είναι ξεκάθαρο, από την αρχή και πριν εκδοθεί ακόμα η εφημερίδα, ότι καμιά εμπιστοσύνη δεν μπορεί να έχει κανείς στις πολιτικές επιδιώξεις των ανθρώπων που την εμπνεύστηκαν, την υλοποιούν και την διευθύνουν. Μιλάω συγκεκριμένα και προσωπικά για τους επιτελείς της ΚΟΕ και της ΚΕΔΑ που εμφανίζονται να έχουν αυτή την πρωτοβουλία. Από αυτούς άλλους τους γνωρίζω καλά και προσωπικά και άλλους όχι. Εννοώ πάντως αυτούς που περιλαμβάνονται στο "εμείς όμως λέμε..." με το οποίο οι ίδιοι αυτοαναφέρονται (αρ. φύλλου 02, αρ. σελ. 04). Θεωρώ λοιπόν τον τρόπο που "αυτοί" οι "εμείς όμως λέμε..." αντιλαμβάνονται την προσωπική τους πολιτική προοπτική μέσα στο πλαίσιο της Αριστεράς, επικινδύνως επιζήμιο, για την ελληνική Αριστερά και για την Ελληνική κοινωνία, και επιπλέον θεωρώ ότι όσοι από αυτούς έχουν αναρριχηθεί στα "επιτελεία" της αριστεράς και έχουν επιβάλλει σ' αυτήν την σημερινή της αφασία δεν υπάρχει καμιά ελπίδα να αλλάξουν αντιλήψεις και το μόνο που μένει στον Κόσμο της Αριστεράς είναι να στραφεί εναντίον τους.

Έχω την βεβαιότητα (και θα διευκρινίσω στο τέλος αυτού του κειμένου πως εννοώ αυτή την βεβαιότητα και από πού προκύπτει) ότι η "ενότητα της Αριστεράς" που επιδιώκουν είναι -- και δεν θα μπορούσε παρά να είναι -- μια ενότητα κάτω από το ντενεκεδένιο τους σκήπτρο. Αντίθετα αν, παρά τις ελπίδες τους, η Αριστερά αρχίσει να ενώνεται, να αποκτά συνοχή, να ανασυγκροτείται, να γίνεται με άλλα λόγια η σύγχρονη πολιτική έκφραση της επαναστατικής τάσης της κοινωνίας, αυτοί θα κάνουν ό,τι μπορούν για να την εμποδίσουν. Νομίζω όμως ότι αυτό ήδη γίνεται: η Αριστερά παρά την θέλησή τους εκσυγχρονίζεται και τα επιτελεία της Αριστεράς, προσπαθώντας να εμποδίσουν τον εκσυγχρονισμό της, "προχωρούν" με το ζόρι και με την όπισθεν, προς την κατεύθυνση της πραγματικής κοινωνικής προοπτικής. Μια τέτοια κίνηση με την όπισθεν είναι και η έκδοση της εφημερίδας και αυτό είναι που κάνει το εγχείρημά τους εξαιρετικά ενδιαφέρον.

Ο "δρόμος της Αριστεράς" δεν είναι μόνο ένα πολιτικό εγχείρημα, δεν είναι ένα γεγονός που έχει μόνο πολιτικό χαρακτήρα. Είναι ταυτοχρόνως και ένα γεγονός που έχει την ιστορική του σημασία. Σαν πολιτικό εγχείρημα έχει ανεπάρκεια, έχει αφέλεια και στον βαθμό που αφορά τα επιτελεία, έχει και μια εξαθλιωμένη ιδιοτέλεια. Αλλά σαν ιστορικό γεγονός, η έκδοση του "δρόμου της Αριστεράς", εκ των πραγμάτων, είναι επίκαιρη και εξαιρετικά σημαντική.

Η ελληνική κοινωνία για να προχωρήσει στον δρόμο της και για να μην καταστραφεί χρειάζεται απαραιτήτως και επειγόντως να ξεφύγει από τον θανάσιμο έλεγχο των μέσων επικοινωνίας, χρειάζεται να αποκτήσει σύγχρονα, νέου τύπου, μέσα επικοινωνίας. Χρειάζεται μέσα Αριστερά που θα αποτελέσουν τα σύγχρονα εργαστήρια "μεταποίησης" της υπάρχουσας Αριστερής συνείδησης και που ταυτόχρονα θα επιδράσουν καταλυτικά για την "μεταποίηση" της ευρύτερης κοινωνικής συνείδησης. Η Αριστερά, η πολιτική έκφραση της επαναστατικής πλευράς της κοινωνίας, μέσα στην θύελλα της κρίσης του κοινωνικού συστήματος, είναι επείγουσα ανάγκη για την κοινωνία να αποκτήσει:

  • Μια σύγχρονη αντίληψη για την έννοια και την σημασία του ίδιου του όρου Αριστερά, ανάλογη με την σημερινή λειτουργία της κοινωνίας.
  • Μια σύγχρονη λογική για την οργανωτική συγκρότηση και την πολιτική δράση της Αριστεράς ανάλογη με τις σημερινές κοινωνικές συνθήκες.
  • Έναν επαναπροσδιορισμένο και διευκρινισμένο στρατηγικό στόχο που να αποτελεί πράγματι την ουσία της πολιτικής της και να επιτρέπει την ανάπτυξη μιας σύγχρονης και ρεαλιστικής τακτικής.

Ο "δρόμος της αριστεράς" εμφανίστηκε, με ένα υλικοτεχνικό σχήμα, δηλαδή με μια μορφή  -- που άλλωστε αντιστοιχεί υποχρεωτικά με το πραγματικό επίπεδο ανάπτυξης της κοινωνίας -- που θα επέτρεπε την εξέλιξη του πολιτικού περιεχομένου της στο "μεταποιητικό", για την Αριστερή συνείδηση, και "καταλυτικό", για την κοινωνική συνείδηση, "εργαστήριο" που χρειάζεται η κοινωνία. Το πολιτικό περιεχόμενο όμως που θέλουν να επιβάλουν οι επιτελείς της Αριστεράς και σ' αυτό το συγκεκριμένο εγχείρημα, όπως εκφράζεται στον τρόπο που εννοούν την πολιτική ενότητα, και άρα την πολιτική συγκρότηση της Αριστεράς, δεν έχει καμιά δυνατότητα να προωθήσει την "μεταποίηση" της συνείδησης της Αριστεράς και της κοινωνίας. Το μόνο επομένως που μπορεί να κάνει ένα εγχείρημα με τέτοιο περιεχόμενο είναι να εμποδίσει την προσαρμογή της Αριστεράς και της Κοινωνίας στις σημερινές συνθήκες.

Στο παράδειγμα της εφημερίδας εκφράζεται τελικά η αντίθεση ανάμεσα στην ιστορική πλευρά του εγχειρήματος που καθορίζεται από το επίπεδο στο οποίο έχει φτάσει η κοινωνία και στην πολιτική πλευρά του εγχειρήματος που καθορίζεται από το επίπεδο στο οποίο έχει μείνει η πολιτική. Οι επιτελείς των αριστερών ομάδων που ανέλαβαν το συγκεκριμένο πολιτικό εγχείρημα, την έκδοση της εφημερίδας -- εκ προοιμίου και εκ προθέσεως κατά την γνώμη μου -- προσπαθούν να περιορίσουν τον ιστορικό ορίζοντα που έχει εξ αντικειμένου αυτό το εγχειρήματος, στον ορίζοντα των πολιτικών τους δυνατοτήτων. Για να μιλήσω απολύτως καθαρά, οι «εμείς όμως λέμε...» του "δρόμου της αριστεράς" δεν είναι διατεθειμένοι να αφήσουν ποτέ κανένα εγχείρημα να φτάσει εκεί όπου θα διακυβευτεί η θέση η ιδέα της ιεραρχίας, η ύπαρξη των επιτελείων και οι προσωπικές τους θέσεις στα επιτελεία της Αριστεράς.

Οι προθέσεις των επιτελών και οι προθέσεις της κοινωνίας

Το εγχείρημα της εφημερίδας ωστόσο δεν εκφράζει μόνο τις κακές προθέσεις των επιτελών της Αριστεράς όπως αυτές προκύπτουν από την επίδραση του εξουσιαστικού συστήματος. Εκφράζει και τις καλές προθέσεις της κοινωνικής βάσης της Αριστεράς οι οποίες προκύπτουν από την επίδραση των κοινωνικών απαιτήσεων. Η δύναμη των πρώτων είναι εύκολη αλλά επιφανειακή και προσωρινή. Η δύναμη των δεύτερων είναι δύσκολη αλλά βαθειά και μακροπρόθεσμη. Άλλωστε οι καλές προθέσεις εκφράζονται ήδη σε έναν μικρό βαθμό στο περιεχόμενο της εφημερίδας και θα εκφραστούν ακόμα περισσότερο στην συνέχειά της. Ο κόσμος της Αριστεράς μπορεί να μετατρέψει σε αληθινό "δρόμο της Αριστεράς" τον "φραγμό στην Αριστερά" όπως θα έπρεπε να ονόμαζαν το "εγχείρημά τους", αν ήταν ειλικρινείς, οι ιδρυτές αυτής της εφημερίδας.

Το ότι όμως μπορεί, ο κόσμος της Αριστεράς, να ξεπεράσει τα εμπόδια που βάζουν τα επιτελεία της Αριστεράς δεν σημαίνει καθόλου πως θα το καταφέρνει απαραιτήτως και σε κάθε περίπτωση, ότι θα το καταφέρει στην περίπτωση του "δρόμου της Αριστεράς". Ο κόσμος της Αριστεράς έχει μάθει να αναπαύεται στις "δάφνες" αγώνων που επιχειρούνται μόνο και μόνο για να αποτύχουν. Και συγχρόνως τα αυτιά του κόσμου της Αριστεράς, έχουν συνηθίσει να χαϊδεύονται με επικλήσεις μιας κούφιας ενότητας των επιτελείων που στην πραγματικότητα διαιρεί την βάση και εμποδίζει την πραγματική ενότητα. Στην ουσία ο κόσμος της Αριστεράς, προς το παρόν, έχει την ίδια αντίληψη για τους αγώνες και την ενότητα που έχουν και οι επιτελείς της Αριστεράς, καθώς και οι ιδρυτές της αυτής της εφημερίδας· αντιλαμβάνεται τους αγώνες σαν μια κούφια ρητορεία και την ενότητα σαν αποσιώπηση των διαφορών.

Οι προθέσεις των επιτελών και προθέσεις της κοινωνίας

Η απόκρυψη των ιδεολογικών διαφορών, ανάμεσα στις διαφορετικές οργανώσεις της Αριστεράς, εν ονόματι του δήθεν κοινού και δήθεν στόχου που είναι ο "δικομματισμός" και ο "νεοφιλελευθερισμός", είναι η κατ' ευθείαν συνέπεια της μετατροπής της πολιτικής αντιπαράθεσης με την εξουσία σε πολιτική αντιπαράθεση για μια θέση στον ήλιο της εξουσίας. Η απόκρυψη των διαφορών εκφράζεται είτε με την αποσιώπηση της κριτικής, είτε με την αναγωγή των επουσιωδών διαφορών σε κύριες, είτε τέλος με την μετατροπή της ιδεολογικής αντιπαράθεσης σε απροκάλυπτη ή συγκαλυμμένη σύγκρουση εκτός αρχών με αντικείμενο μια θέση στην εξουσία. Η πικρή αλήθεια είναι ότι τελικά μεταξύ των επιτελών τις Αριστεράς, όπως και μεταξύ των επιτελών του εξουσιαστικού συστήματος γενικά (στο δίκτυο των οποίων ανήκουν και οι επιτελείς της Αριστεράς), δεν υπάρχουν πραγματικές ιδεολογικές διαφορές εκτός από το ποιος θα κυριαρχήσει και από το ποιος θα καρπωθεί τα οφέλη, από τον τορπιλισμό των εγχειρημάτων που επιχειρούν.

Ο κόσμος όμως της αριστεράς έχει πραγματικές και ιδεολογικές διαφορές και αυτές οι διαφορές είναι που φέρνουν κοντά τους ανθρώπους. Η πραγματική ενότητα της Αριστεράς και της κοινωνίας, η ενότητα στην βάση, σημαίνει την σύγκλιση των διαφορετικών ανθρώπων και όχι την παράθεσή τους. Χωρίς ενθάρρυνση της κριτικής και της αυτοκριτικής χωρίς την ενθάρρυνση της έντιμης και ειλικρινούς αντιπαράθεσης ανάμεσα στους ανθρώπους της βάσης της Αριστεράς και της βάσης της κοινωνίας, οι επικλήσεις για ενότητα είναι υποκριτικός πολιτικός πουριτανισμός, είναι πατριωτική καπηλεία, όταν δεν είναι εσκεμμένη εξαπάτηση. Τελικά η ενότητα στην σημερινή Αριστερά (και όχι μόνο στην Αριστερά γιατί υπάρχει και ο κόσμος της "αναρχίας" και της "αντιεξουσίας" που και αυτός καταδυναστεύεται από τα δικά του επιτελεία) είναι αδύνατον να επιτευχθεί αν πρέπει να περιμένει την ενθάρρυνση των επιτελείων. Προϋποθέτει επομένως, με την σειρά της,  αυτή η "δημιουργική" σύγκρουση, την "καταστροφική" ρήξη της του κόσμου της Αριστεράς με τα αριστερά επιτελεία που τον καταδυναστεύουν.

Δυσκολία και αναγκαιότητα

Όσο δύσκολη κι αν φαίνεται η ρήξη του κόσμου της Αριστεράς με τα αριστερά επιτελεία, αργά η γρήγορα θα αρχίσει. Ήδη οι συνθήκες προς τούτο έχουν αρχίσει να δημιουργούνται και πρέπει να αναμένεται ότι η δημιουργία τους από ένα σημείο και μετά θα προχωρήσει ραγδαία. Άλλωστε η "έμπνευση" των επιτελών της ΚΟΕ και της ΚΕΔΑ για την δημιουργία του εν λόγω έντυπου είναι μια εκδήλωση "καταστροφικής" ρήξης ανάμεσα στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ και στα κραγμένα επιτελεία του ΣΥΝ. Το γεγονός ότι ουσιαστικά αυτή η ρήξη καπελώνεται από τα πιο πάνω επιτελεία είναι ένδειξη ότι ο κόσμος δεν μπορεί να γενικεύσει την ρήξη του με την έννοια της ιεραρχίας και των επιτελείων αλλά δεν είναι καθόλου απόδειξη ότι η ρήξη αποσοβήθηκε.

Άλλωστε και το γεγονός ότι ο κόσμος που ενδιαφέρθηκε για την εφημερίδα "έκραξε" τους ιδιοκτήτες της για την "ενωτική" ονομασία και τους ανάγκασε να την αλλάξουν, σημαίνει ότι η διάθεση για ρήξη ενισχύεται. Και ακόμα το γεγονός ότι αναγκάστηκαν να ομολογήσουν ότι "κράχτηκαν" είναι σοβαρή ένδειξη ότι τα σχέδια τους δεν περνάνε τόσο εύκολα. Βεβαίως οι «εμείς όμως λέμε...» έστω κι αν απέσυραν σαν τις βρεγμένες γάτες το όνομα, παραμένουν ακλόνητοι στην χάρη της εφημερίδας τους που είναι, ούτε λίγο ούτε πολύ, «...να εκφράσει, να συνθέσει, να εμπνεύσει τον κόσμο της Αριστεράς».

Όλα αυτά δείχνουν ότι η σύγκρουση της βάσης με τα επιτελεία έχει αρχίσει. Προς το παρόν η σύγκρουση εκδηλώνεται σαν σύγκρουση ανάμεσα στην βάση της μιας συνιστώσας ενάντια στην κορυφή της άλλης. Η σύγκρουση δεν έχει πάρει ακόμα την πραγματική της μορφή, και ότι προς το παρόν την σύγκρουση την εκμεταλλεύονται αυτοί οι επιτελείς που ακόμα καταφέρνουν να το παίζουν Αριστεροί. Η σύγκρουση δεν έχει γίνει ακόμα σύγκρουση μεταξύ της βάσης του κόσμου της Αριστεράς και των επιτελείων. Είναι όμως προς το παρόν το αναγκαίο προηγούμενο βήμα της πραγματικής σύγκρουσης που βρίσκεται και αναπτύσσεται στο βάθος της παρούσας ανολοκλήρωτης ρήξης.

Οι δυσκολίες της πολιτικής

Εντέλει κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι το νέο πείραμα του "δρόμου της Αριστεράς", μέσα στο πλαίσιο του ευρύτερου πειράματος του ΣΥΡΙΖΑ, θα γίνει η αφετηρία μιας απελευθερωτικής ρήξης. Είναι όμως βέβαιο ότι για την κοινωνία άλλος δρόμος από τον δρόμο της Αριστεράς δεν υπάρχει και για την Αριστερά άλλος δρόμος από την απελευθέρωση της κοινωνικής βάσης από την εξουσία των επιτελείων της, επίσης δεν υπάρχει. Είναι ενδεικτικό επ' αυτού ότι το νέο πείραμα, έχει και πάλι στο κέντρο του το knowhow της ΚΟΕ, το ιδιαίτερο παράδειγμα του Αλέκου Αλαβάνου και την θερμή διαθεσιμότητα ενός μέρους της βάσης της Αριστεράς. Το πείραμα υποτίθεται ότι ξεκινάει από την έμπνευση για συνεργασία δυό ενωμένων αριστερών επιτελείων αλλά στην πραγματικότητα το επιβάλει η διάθεση του κόσμου της Αριστεράς. Αν αυτό το εγχείρημα δεν δώσει, στον κόσμο αυτόν, την ευκαιρία και την χαρά μιας πραγματικής νίκης, θα του δώσει τουλάχιστον την πείρα της αποτυχίας ενός αρχικού δικού της πειράματος και συγχρόνως την ικανοποίηση της αποτυχίας μιας επιχείρησης παρεμπόδισης του εκσυγχρονισμού της Αριστεράς.

Νομίζω ότι στις γραμμές που προηγήθηκαν εξηγείται κάπως η λογική με την οποία ενδιαφέρει θετικά ένα εγχείρημα του οποίου τις κακές προθέσεις ήμουν απολύτως βέβαιος πριν ακόμα αρχίσει. Υπάρχει όμως και η πρακτική σημασία που έχει για μένα προσωπικά η έκδοση αυτής της εφημερίδας. Όπως ξέρουν οι επισκέπτες των Σελίδων Κριτικής, αυτός ο δικτυακός τόπος είναι το μόνο βήμα που μου έχει μείνει, όχι μόνο στα έντυπα της Αριστεράς στα οποία ποτέ δεν είχα βήμα, αλλά ούτε γενικά. Βήμα φτιαγμένο προχείρως, λόγω άγνοιας των τεχνικών κατασκευής, με αναγκαστικά περιορισμένο target group μέσα στον ορυμαγδό των blogs, χωρίς κανένα κύρος μέσα στην πληθώρα των "αναγνωρισμένων" επιτελών, διευθυντών και ηγετών, χωρίς συμπάθειες λόγω της επίθεσης σε ότι καθιερωμένο, (ακόμα και στην καθιερωμένη επιθετικότητα των αναρχικών) αλλά πάντως ένα βήμα, μια πρόσβαση στον δημόσιο χώρο.

Κοντά στις δυσκολίες που περιγράφω πιο πάνω, υπάρχει και μια ακόμα: η έλλειψη ενός έστω και στοιχειωδώς διαμορφωμένου αλλά πραγματικού πολιτικού μετώπου, που στην μια από τις δύο πλευρές του θα μπορούσα να εντάξω τον λόγο μου. Οι πολιτικές μάχες που δίνονται μέχρι σήμερα είναι μάχες ανάμεσα σε μια δήθεν συντηρητική πολιτική (παράδειγμα η "αντεπίθεση" του λεγόμενου δικομματισμού που δεν έχει τίποτε το συντηρητικό εκτός από την συντήρηση του συστήματος) και σε μια δήθεν επαναστατική πολιτική (τρανό παράδειγμα η "αντεπίθεση" του ΚΚΕ που δεν έχει τίποτε το επαναστατικό εκτός από την επίθεση στην ιδέα της επανάστασης). Όταν με άλλα λόγια ο πόλεμος γίνεται στο έδαφος που έχουν επιλέξει τα αυτοκρατορικά επιτελεία, ένας λόγος που έχει θέση σε μια σκληρή αλλά φυσιολογική και τελικά δημιουργική αντιπαράθεση ανάμεσα σε έναν υγιή συντηρητισμό και σε μια υγιή επαναστατικότητα, είναι μοιραίο να βρίσκεται διαρκώς κάτω από τα διασταυρούμενα πυρά της ποικιλίας των επιτελείων που συναποτελούν, αλληλοσυγκρουόμενα, το εξουσιαστικό σύστημα.

Η σύγχυση της Αριστεράς

Το χειρότερο όμως είναι ότι σε μια τέτοια κατάσταση δεν έχει περιθώρια να αναπτυχθεί η πολεμική ενάντια στο εξουσιαστικό σύστημα όταν, όπως γίνεται σήμερα, η υποτιθέμενη αντιπολίτευση από την μια μεριά βρίσκεται σε κατάσταση ομολογημένης πλήρους σύγχυσης αλλά από την άλλη μεριά εννοεί να καθορίζει απολύτως και με πλήρη βεβαιότητα, την γραμμή της επίθεσης σε έναν εχθρό αυθαιρέτως ορισμένο σαν "νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό", και να αφήνει στο απυρόβλητο τον πραγματικό εχθρό της κοινωνίας που είναι το εξουσιαστικό σύστημα. Κι όταν επισημάνει κανείς το γεγονός ότι η σύγχυση της αριστεράς αφορά ακριβώς το πεδίο στο οποίο δίνεται η μάχη και ότι η μακριά και μονότονη αλυσίδα από αυθαίρετα αγωνιστικά πυροτεχνήματα αποπροσανατολίζουν την κοινωνία, τότε βαφτίζεται αντεπαναστάτης, πράκτορας του "νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού" και ανίερος υβριστής των ιερών τεράτων της Αριστεράς, παλαιάς και νέας κοπής. Και βέβαια μια βάφτιση σαν αυτές που έχει για ψωμοτύρι ο "θεωρητικός" του ΚΚΕ κ. Μάκης Μαΐλης, μπορεί να έχει γίνει τίτλος τιμής για τον βαπτιζόμενο, αλλά ο λόγος του δεν έχει καμιά ελπίδα να ακουστεί.

Ένα εγχείρημα ωστόσο, όπως ο "δρόμος της Αριστεράς" που αναγκάζεται να "επιτρέψει" ένα κλίμα εσωτερικής αντιπαράθεσης, έχει ακριβώς εξ αυτού την πιθανότητα μιας θετικής προοπτικής όπως την περιγράφω πιο πάνω. Βεβαίως είναι φανερό ότι θα αρχίσει και γύρω από τον "δρόμο" η γνωστή από τα ΜΜΕ επιλεκτική παρουσίαση των "απορριπτικών" ή και απλά "κριτικών" απόψεων που θα εμφανίζονται και αυτών που θα βυθίζονται στο σκοτάδι. Ήδη η κριτική που είχαν την "λεβεντιά" να παρουσιάσουν ήταν για την παρωνυχίδα του "σεξισμού" ενός τηλεοπτικού spot που αναφερόταν στα ζώδια. Επιπλέον, όσο η αντιπαράθεση περιορίζεται ανάμεσα στην βάση ενός σχηματισμού και στο επιτελείο του άλλου, όσο οξεία κι αν φαίνεται, μάλλον ρίχνει στάχτη στα μάτια του κόσμου. Από την άλλη μεριά όσο και να εκτρέπεται η αντιπαράθεση δεν παύει στο βάθος της να είναι πραγματική. Είναι η αντιπαράθεση αντιλήψεων και γραμμών δράσης που χρειάζεται η Αριστερά για να αποκτήσει την εσωτερική της συνοχή και να γίνει αποτελεσματική. Τελικά για το βήμα που αποτελούν οι Σελίδες Κριτικής, ο "δρόμος" είναι το πεδίο μιας αντιπαράθεσης που η εξέλιξή της θα ακολουθήσει το ίχνος της ιστορικής αναγκαιότητας και επομένως αξίζει τον κόπο να την παρακολουθήσει κανείς.

Πόθεν η βεβαιότητα για τις κακές προθέσεις

Πριν τελειώσω αυτό το γραφτό θα ήθελα να αναφερθώ στην βεβαιότητα περί των κακών προθέσεων που δήλωσα από την αρχή. Υπάρχει πρώτα - πρώτα το ερώτημα αν είναι πρέπον να κρίνει κανείς και μάλιστα αρνητικά τις προθέσεις που οδήγησαν στο συγκεκριμένο εγχείρημα (αλλά και γενικότερα σε οποιοδήποτε πολιτικό εγχείρημα) προκειμένου να προβλέψει το αποτέλεσμά του ή μήπως θα έπρεπε καλύτερα να περιμένει το αποτέλεσμα του εγχειρήματος για να το κρίνει. Και μετά από αυτό υπάρχει ένα δεύτερο ερώτημα, αν πρέπει κανείς τις προθέσεις ενός πολιτικού εγχειρήματος -- με οποιονδήποτε  τρόπο κι αν τις συνάγει -- να τις αποδίδει σε συγκεκριμένα πρόσωπα ή μήπως να τις αποδίδει στις συλλογικότητες που φέρονται τα συγκεκριμένα πρόσωπα να εκπροσωπούν.

Τα δύο παραπάνω ερωτήματα θέτουν επί τάπητος το ζήτημα της οργανωτικής συγκρότησης των αριστερών συλλογικοτήτων. Αν οι πολιτικές συγκροτήσεις της Αριστεράς λειτουργούσαν με βάση τις αρχές του κόμματος νέου τύπου που ήταν το λεγόμενο Λενινιστικό κόμμα τότε βεβαίως δεν θα χρειαζόμασταν να ψάχνουμε για προθέσεις και κίνητρα γιατί οι ίδιοι οι υπεύθυνοι θα διακήρυχναν ειλικρινά και πειστικά και τις πρώτες και τα δεύτερα. Από την άλλη μεριά οι προθέσεις αυτές θα ήταν πράγματι αποτέλεσμα συλλογικής επεξεργασίας και επομένως η ευθύνη και η τιμή για το καλό ή το κακό αποτέλεσμα που θα είχαν οι εκ προθέσεως κινήσεις θα ήταν συλλογική. Αλλά οι επιτελείς των κομματικών συγκροτήσεων της Αριστεράς είναι αυτές που από την μια μεριά γελοιοποίησαν αφρόνως το λενινιστικό κόμμα στην Ελλάδα και από την άλλη μεριά το δίδαξαν στα αστικά κόμματα αφού το προσάρμοσαν στις ανάγκες τους. Το μόνο που έχουν πάρει από το κόμμα του Λένιν όλοι αυτοί που μιλούν για εσωκομματική δημοκρατία είναι ένας στρατιωτικός συγκεντρωτισμός που τον εφαρμόζουν με ευλάβεια αφού τον έχουν μετατρέψει σε εργαλείο στυγνού έλεγχου και αυστηρής λογοκρισίας.

Η συλλογικότητα ως αρχηγικό πρόσχημα

Φυσικά στις σημερινές συνθήκες της επικοινωνίας το λενινιστικό κόμμα δεν θα μπορούσε να είναι το ίδιο με τον μηχανισμό που οραματίστηκε ο Λένιν και εφαρμόστηκε σε όλον τον κόσμο. Γι αυτό ακόμα και διαστρεβλωμένο όπως τον χρησιμοποιούσαν αυτόν τον μηχανισμό όλα τα κόμματα αστικά και αριστερά κόμματα (όχι ότι έχουν διαφορά), τον εγκατέλειψαν μέσα στην τριετία 2004 - 2007 γιατί δεν εξυπηρετούσε πια τα διαιρημένα επιτελεία των κομμάτων. Ο ΣΥΝ είναι γνωστός για την "δημοκρατική" του διαίρεση σε ρεύματα, τάσεις και αντιρρεύματα και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εκ γενετής διαιρημένος σε συνιστώσες. Παρεμπιπτόντως, αν και αυτά είναι ψιλά γράμματα για την αγοραία ρητορεία των επιτελών της ΚΟΕ οι οποίοι εφεύραν τον όρο, η "συνιστώσα", στο κεφάλαιο της δυναμικής, όπου πρωτογενώς χρησιμοποιείται ο όρος, δεν αναφέρεται σαν μια πραγματική δύναμη αλλά σαν ένα μέρος μιας νοητικής κατασκευής (ανάλυση δυνάμενων) για την κατανόηση της γενικής λειτουργίας των δυναμικών φαινομένων.

Μετά την διάλυση της λενινιστικής κομματικής οργάνωσης δεν μπορούμε να μιλάμε για συλλογικότητες στην πολιτική, ασχέτως του αν η έκδοση ενός νέου εντύπου θα ήταν ευκαιρία να δούμε τί ενιαίο και τί συλλογικό υπάρχει σήμερα που θα μπορούσε αντίστροφα να ονομαστεί Αριστερά. Η διαίρεση όμως που βλέπουμε σε όλα τα κόμματα σημαίνει όχι την ανάπτυξη μιας νέας μορφής οργάνωσης αλλά την αποδέσμευση, από την κομματική βάση, των μεμονωμένων "αυθεντιών" που επανδρώνουν τα επιτελεία. Καμιά συλλογική επεξεργασία της γραμμής τους, της προοπτικής τους, και των πρωτοβουλιών τους δεν υφίσταται, πράγμα που είναι ορατό στον αλλοπρόσαλλο πολιτικό λόγο των επιτελών όπου κυριολεκτικά ο καθένας λέει ότι εξυπνάδα του κατέβει και με όποιο ύφος γουστάρει. Στην καλύτερη περίπτωση, που κατά πάσα πιθανότητα είναι η ΚΟΕ, της οποίας έχω προσωπική πικρή πείρα, οι αποφάσεις των επιτελών και κυρίως του ισόβιου αρχηγού της ΚΟΕ του αξιότιμου Ρούντι Ρινάλντι, προφανώς συνεχίζουν να "συζητιούνται" εκ των υστέρων προκειμένου να "εμπεδωθούν" και να "εφαρμοστούν" (αυτές ακριβώς τις λέξεις χρησιμοποιούσε ένας από τους επιτελείς της ΚΟΕ) από την "πλέμπα", αλλά και αυτή η συζήτηση προφανώς συνεχίζει να διαρκεί όσο και η ανάγνωση της ημερήσιας διαταγής.

Σε καμιά περίπτωση λοιπόν η πρωτοβουλία της έκδοσης του "δρόμου της αριστεράς" για την οποία συζητάμε δεν μπορεί να παρουσιάζεται σαν συλλογική. Είναι προφανές ότι οι επιτελείς της ΚΟΕ (που τους γνωρίζω σαν κάλπικες δεκάρες) και οι επιτελείς της ΚΕΔΑ (που τους γνωρίζω μόνο από τα καθόλου πειστικά λεγόμενά τους) απλώς τα βρήκαν σε μια μετά ΣΥΡΙΖΑ πολιτική επιχείρηση που είναι ηλίου φαεινότερο ότι έχει ζήτηση. Η πολιτική "αυθεντία" των επιτελών είναι της κακιάς ώρας αλλά στο πολιτικό marketing είναι πράγματι αυθεντίες. Αν τουλάχιστον έλεγαν τα σύκα - σύκα και την σκάφη - σκάφη θα ήταν ίσως άξιοι ακόμα και να χειροκροτηθούν αλλά τα μισόλογα επί των στόχων της επιχείρησης και η κάλπικη ρητορεία περί ενότητας, που συνεχίζεται απτόητη, παρά το κράξιμο της "ενωτικής" ταμπέλας, καθιστά όχι απλά συζητήσιμες αλλά ύποπτες τις προθέσεις τους.

Το αμαρτωλό παρελθόν των επιτελών

Αν ο "επιτελικός" λόγος καθιστά ύποπτες τις προθέσεις τους, η "προσωπική" ιστορία των επιτελών μετατρέπει τις υποψίες σε βεβαιότητα. Δεν θα επεκταθώ εδώ στην ιστορία των προσώπων, θα το κάνω προσεχώς ειδικά για την ιστορία των επιτελών της ΚΟΕ, επειδή τους θεωρώ σαν βασικούς συντελεστές στην πρόχειρη κατασκευή του ΣΥΡΙΖΑ, ερήμην οποιασδήποτε πολιτικής αρχής και βασικούς υπεύθυνους για την απαξίωσή του. Στην 15χρονη πορεία - ιστορία της ΚΟΕ, μετά τον θάνατο του Γιάννη Χοντζέα, εξανεμίστηκε ότι είχε συσσωρευτεί σαν θεωρητική πείρα στην Α/συνέχεια με μια σειρά "εμπνευσμένων" στρατηγικών εγχειρημάτων μπακαλικής συνεργασίας, με τελευταίο τον ΣΥΡΙΖΑ, που στην πορεία φουντάρισαν, όπως ήταν απ' την αρχή φανερό ότι θα γινόταν. Και όταν έγινε αυτό που αναμενόταν δεν ειπώθηκε ούτε μια λέξη αυτοκριτικής, πήγε χαμένη ακόμη και η πείρα του φιάσκου, μόνο και μόνο για να μην τρωθεί η μισοκακόμοιρη μεγαλομανιακή αλαζονεία των επιτελών και κυρίως του κυρίου Ρινάλντι, που δεν μπορούσε να ανεχθεί ούτε την ιδέα ενός ανθρώπινου λάθους. Πώς είναι λοιπόν δυνατόν, σήμερα, οποιοσδήποτε εχέφρων άνθρωπος, να περιμένει να κρίνει τους επιτελείς για τις προθέσεις τους και τα σχέδιά τους από τα αποτελέσματα που από την αρχή αναμένονται αρνητικά;

Αλλά εδώ που τα λέμε, ακόμα και αν γενικά οι επιτελείς έχουν κάποια ελαφρυντικά, ακόμα κι αν ορισμένοι μαθαίνουν από τα λάθη τους, όλη η μεταπολιτευτική ιστορία της Αριστεράς είναι ιδιαιτέρως αμαρτωλή. Θέλω λοιπόν να τονίσω εδώ, ότι η βαθύτατη κριτική που είναι αναγκαία για να ξαναζωντανέψει η Αριστερά σαν πολιτική έκφραση της επαναστατικής κοινωνικής τάσης (οποιαδήποτε άλλη αριστερά δεν μπορεί ενδιαφέρει την κοινωνία), είναι απαραίτητο να επεκταθεί και να εξειδικευτεί στην κριτική των προσώπων που έπαιξαν ρόλους στα επιτελεία της Αριστεράς, είτε σαν τύποι ανθρώπων, είτε όπως προσωποποιούνται σήμερα, οι συμβολικοί τύποι, στα συγκεκριμένα πρόσωπα των επιτελείων. Είναι ανεπίτρεπτο, σε στιγμές κινδύνου ακόμα και για την καταστροφή της κοινωνίας, ο Κόσμος της Αριστεράς να αφήσει να κρύβονται πίσω από την ιδέα και την ιστορία της Αριστεράς αυτοί που ως συγκεκριμένα πρόσωπα (είδαμε το παράδειγμα του Κύρκου) οδηγούν αυτόν τον κόσμο της Αριστεράς από φιάσκο σε φιάσκο.

Το συμπέρασμα

Εν κατακλείδι πρέπει να πω ότι, κατά την γνώμη μου, ούτε την Αριστερά ούτε την κοινωνία την παίρνει άλλο να περιμένει την εκδήλωση του επόμενου φιάσκου για να κρίνει τα κίνητρα, τις προθέσεις και τα κρυφά σχέδια, των επιτελών, αυτού του θιάσου ποικιλιών που είναι σήμερα η Αριστερά. Ο κόσμος της Αριστεράς είναι υποχρεωμένος, σαν πρώτο βήμα για την επιστροφή στην επαναστατική πολιτική, να πιέσει τους επιτελείς· να τους αναγκάσει να αφήσουν κατά μέρος τα σάπια της κενόλογης ρητορείας και να αρχίσουν να αποκαλύπτουν συγκεκριμένα και ανοιχτά τα ιδιαίτερα σχέδιά τους τις ιδιαίτερες επιδιώξεις τους. Ο "δρόμος της Αριστεράς" είναι μια καλή ευκαιρία για να αναγκαστούν οι "ιδιοκτήτες" της εφημερίδας να αφήσουν κατά μέρος τις ανοησίες του είδους "εφημερίδα που γράφεται από όλη την Αριστερά και απευθύνεται σε όλη την Αριστερά" και να εξηγήσουν πολύ απλά ποιες είναι οι απόψεις που έχουν σκοπό να προωθήσουν μέσα από το έντυπό τους, παρ' όλο που χωριό που φαίνεται κολαούζο δεν θέλει.

Αν ο κόσμος της Αριστεράς θέλει να μάθει επιτέλους την αλήθεια για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σαν κοινωνία, είναι καιρός να αρχίσει να ζητάει απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα. Φυσικά δεν θα πάρει απάντηση από τους επιτελείς του "δρόμου" θα πρέπει να τους αναγκάσει όμως να μιλήσουν για συγκεκριμένα πράγματα, αντί να πουλάνε ρητορικά φύκια για πολιτικές κορδέλες. Ας πουν ψέματα, ας το ρίξουν στην μεταφυσική, αλλά πρέπει να υποχρεωθούν να γίνουν συγκεκριμένοι. Έτσι θα αρχίσει η πραγματική αντεπίθεση του Κόσμου της Αριστεράς, αυτή θα είναι η πρώτη του νίκη. Αυτή είναι που θα τον ενθαρρύνει για την δεύτερη μεγάλη νίκη που θα είναι η έναρξη του βομβαρδισμού των επιτελείων. Περιττό να πω ότι στην αντεπίθεση της Αριστεράς που θα αρχίσει από τον βομβαρδισμό των επιτελείων όχι μόνο έχουν θέση αλλά και είναι πολύτιμοι και οι πρώην επιτελείς που θα συνταχθούν με τις δυνάμεις της βάσης. Αυτοί δεν έχουν να χάσουν παρά τις εφήμερες ψευδαισθήσεις της εξουσίας τις κολακείες των λιγούρηδων που τους περιβάλλουν και έχουν να κερδίσουν το πολύτιμο αγαθό της αξιοπρέπειας

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

κείμενο pdf
Δεν υπάρχει !