Υπαρκτή Αριστερά | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 2997
Στην θάλασσα τα ψάρια, στην βάρκα τα παζάρια
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Τριτ, 13 Δεκ 2011

Ο τίτλος αυτού του κειμένου είναι μια παλιά παροιμία για τους ψαράδες που παζάρευαν την μοιρασιά των ψαριών πριν ακόμα ψαρέψουν. Νομίζω ότι ταιριάζει στο κείμενο που ακολουθεί, που γράφτηκε με αφορμή μια ιδεολογική αντιπαράθεση που άρχισε στην ιστοσελίδα του Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής και θα συνεχιστεί από ότι φαίνεται στην συνάντηση του Μετώπου. Αντιπαράθεση που εξ άλλου επιβεβαιώνει τις προβλέψεις που αποτολμήθηκαν στα δυο-τρία τελευταία κείμενα που δημοσιεύτηκαν στις Σελίδες.

Από πολύ καιρό έχει γίνει φανερό ότι η μόνη υπηρεσία (αλλά πραγματικά καθόλου μικρή) που μπορούν να προσφέρουν οι επιτελείς των "συνιστωσών" της υπαρκτής Αριστεράς, στην Αριστερά της κοινωνικής βάσης και στην κοινωνία, είναι η ανοιχτή έκθεση των διαφωνιών τους. Βεβαίως σε μια πρώτη φάση οι διαφωνίες τους θα είναι εκτός θέματος αλλά το σπάσιμο της αριστερής "ομερτά" θα ανοίξει τον δρόμο για να εντοπιστεί η συζήτηση στα θέματα που πραγματικά υπάρχουν.

Και να που η ρήξη στο Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής η οποία οδήγησε στην 2η συνάντηση του Μετώπου, βγάζει επιτέλους την πρώτη ιδεολογική αντιπαράθεση ανάμεσα στους επιτελείς της ΚΟΕ και στους επιτελείς της τάσης Αλαβάνου.

Η ρητή έκφραση της αντιπαράθεσης είναι, βεβαίως, εκτός θέματος, αλλά θα είναι πολύ δύσκολο αυτή την φορά η συζήτηση να μην οδηγηθεί στην εντός θέματος συζήτηση που είναι από δυό χρόνια τώρα τι είναι η κρίση και τί είναι η Αριστερά.

Στο site, λοιπόν, του Μετώπου και στην στήλη του διαλόγου για τις θέσεις της συνδιάσκεψης αναδημοσιεύτηκε ένα άρθρο του κ. Χρήστου Καραμάνου, από τον "δρόμο της Αριστεράς". Στο άρθρο του, ο εκ των κορυφαίων επιτελών της ΚΟΕ, αμφισβητεί την άποψη ότι η "στάση πληρωμών και η έξοδος από το ευρώ" είναι οι σημαντικοί "κρίκοι" στην αλυσίδα της πολιτικής της υπαρκτής Αριστεράς και υποστηρίζει ότι «η κεντρική στόχευση της Αριστεράς οφείλει να είναι (..) η αντίσταση στο ειδικό καθεστώς (..) των Μνημονίων και της τρόικας» και εξηγεί γιατί η εμμονή στους προηγούμενους "κρίκους" αποτελεί σοβαρό "λάθος" της Αριστεράς.

Στο άρθρο του ο κ. Καραμάνος αναφέρει σαν χαρακτηριστικό υποστηρικτή της "λαθεμένης άποψης" τον κ. Λαφαζάνη, ενώ όλοι ξέρουν ότι σε μια βδομάδα από την συγγραφή του άρθρου του, στην συνάντηση του Μετώπου θα βρεθεί τετ α τετ με τους πρώτους και βασικούς υποστηρικτές της "λαθεμένης άποψης" τον Αλέκο Αλαβάνο και τους επιτελείς που συντάσσονται μαζί του.

Εν συνεχεία κάτω από το αναδημοσιευμένο άρθρο του κ. Καραμάνου, εμφανίστηκε ένα σχόλιο του κ. Βαγγέλη Αντωνίου, το οποίο επισημαίνει την ασυνέπεια του επιτελή της ΚΟΕ σχετικά με τα όσα ο ίδιος υποστήριζε σε κάποια ομιλία του, μόλις πριν δύο μήνες, για τις «ιδεοληψίες της αριστεράς, που σχετίζονται τόσο με την ιδεολογία του ευρωπαϊσμού όσο και με ζητήματα της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας» και επιχειρηματολογεί υπέρ του συνθήματος για την στάση πληρωμών και την έξοδο από το ευρώ.

Ο κ. Καραμάνος, με ένα δεύτερο ουσιαστικά άρθρο προσπαθεί να απαντήσει λέγοντας ότι με το πρώτο του άρθρο δεν αναιρεί τις παλαιότερες θέσεις του αλλά εστιάζει στην διαφοροποίηση των συνθημάτων της "ζύμωσης" από τους στόχους της "δράσης" που είναι λάθος να "μπερδεύονται". Και συνεχίζει την προπαγάνδα των νέων αντιλήψεων του επιτελείου της ΚΟΕ, περί του "ειδικού καθεστώτος" της "νέας κατοχής" και της "νέας αντίστασης" από ένα "παλλαϊκό μέτωπο" και άλλα ηχηρά παρόμοια παραλείποντας όμως να μιλήσει και για την ταμπακέρα της "νέας μεταπολίτευσης"!

Τέλος ο κ. Β. Αντωνίου με ένα σύντομο σχόλιο (δυστυχώς -- αλλά τί να κάνουμε) χαμηλώνει τους τόνους. Χαίρεται που άρχισε η συζήτηση, θεωρεί ότι ο κ. Καραμάνος συμβάλλει σημαντικά με όσα γράφει στην συζήτηση, αναγνωρίζει «ότι οι επεξεργασίες του χώρου είναι δυσανάλογα σημαντικότερες από το μέγεθός του» και σπεύδει να δηλώσει: «διαφωνώ κάθετα με όσους ψάχνουν για κωλοτούμπες μέσα στο δικό μας χώρο».

Η σύντομη αυτή αντιπαράθεση, είναι προφανώς πολύ μακριά, και από την συμφωνία και από την διαφωνία που χρειάζεται (και που σε έναν βαθμό υπάρχει) στην κοινωνική βάση. Νομίζω όμως ότι, αν δεν πάρουμε τοις μετρητοίς τις απόψεις που εκφράζουν οι δύο πλευρές της, η ίδια η αντιπαράθεση είναι εξαιρετικά διδακτική για την σημασία της πορείας προς την διάλυση της υπαρκτής Αριστεράς.

Αξίζει λοιπόν τον κόπο να την παρατηρήσουμε, γιατί η διάλυση της υπαρκτής Αριστεράς -- αναπότρεπτη όπως και η διάλυση του εξουσιαστικού συστήματος (όπως το ξέραμε) του οποίου μέρος ήταν και η τελευταία -- είναι η βασική προϋπόθεση για την απελευθέρωση των ανθρώπων της κοινωνικής βάσης. Συγχρόνως όμως είναι και εξαιρετικά επικίνδυνη στον βαθμό που θα αφήσει ένα κενό για κάποιο, μικρό ή μεγαλύτερο, διάστημα και στον βαθμό που ο κόσμος της Αριστεράς δεν θα είναι έτοιμος να το αναπληρώσει.

Ας προσέξουμε όμως τα λεχθέντα σ' αυτή την συζήτηση.

Κατ' αρχήν το ίδιο το άρθρο του κ. Καραμάνου είναι εντελώς άχρηστο. Όπως και ο ίδιος παραδέχτηκε στο "αναθεωρητικό" δεύτερο άρθρο του, προφανώς το περιεχόμενο της "ανεξαρτησίας" και της "ανάπτυξης" δεν μπορεί να είναι άλλο από την απελευθέρωση από τους νέους κατακτητές. Και αφού είναι άχρηστο το άρθρο του Καραμάνου, προφανώς είναι άχρηστη και η κριτική του, γιατί επίσης προφανώς χρειάζεται οργάνωση στην κοινωνική βάση και προφανώς η έξοδος από το ευρώ είναι ζήτημα ζύμωσης αλλά κυρίως σοβαρής πολιτικής -- και βέβαια όχι ακαδημαϊκής -- μελέτης.

Αφήνω προς το παρόν κατά μέρος την κριτική στην ξυλοσχιστική ρητορεία περί παλλαϊκού μετώπου και αναρωτιέμαι: Αφού ομολογήθηκε πως η αντιπαράθεση δεν έχει σοβαρό λόγο ύπαρξης, τότε γιατί έγινε; Μα δεν είναι απλό; Καλά είναι τα μεγάλα λόγια περί ενότητας αλλά υπάρχει και ένα ζήτημα αρχηγίας στο μέτωπο. Και εδώ που τα λέμε η λέξη "συντονιστία" είναι αδύνατο να αντικαταστήσει την γλυκύτατη και απερίφραστη αρχηγία.

Ωραία λοιπόν, ο κύριος Καραμάνος και μερικοί ακόμα, ενόψει του "κόκκινου μετώπου" που, όπως ισχυρίζομαι και αλλού, σχηματίζεται ντε φάκτο, αποφάσισαν να διεκδικήσουν την ηγεμονία στο Μέτωπο, υποβαθμίζοντάς την βέβαια, ασυγχώρητα, σε μια φτηνή αρχηγία. Και προφανώς αν δεν την πετύχουν στο Μέτωπο θα αρχίσουν να σκέφτονται την εναλλακτική του "άλλου" μετώπου του ΕΠΑΜ που και με το παλαιό το χωρίζει ένα 'π' και είναι και "παλλαϊκό" από την κοιλιά του μπαμπά του και έχει απλωθεί και σε ολόκληρη την Ελλάδα, διότι, ... βρε τι σου είναι το διαδίκτυο!

Θα μου πείτε τώρα, ας αφήσουμε τους αρχηγούς να παίζουν τους "κρίκους" στο υπαρκτό Λούνα Παρκ της Αριστεράς και ας υιοθετήσουμε τις ιδέες τους χωρίς να τις αντιπαραθέτουμε. Να δεχτούμε λοιπόν ότι:

Μας χρειάζεται η "οργάνωση" ενός "παλλαϊκού μετώπου" ενάντια στο "ειδικό καθεστώς" της "νέας κατοχής" για την "νέα μεταπολίτευση" που θα μας απελευθερώσει από το "μνημόνιο και την τρόικα" και από τον "ιμπεριαλισμό της ευρωζώνης". Ωραία! Αμήν!

Ας σκεφτούμε όμως κάτι. Οι εξεγέρσεις (2008, πλατεία, 28η Οκτωβρίου) προκύπτουν αυθόρμητα και είναι εκ των προτέρων, δυνητικά (virtually), οργανωμένες. Αλλιώς δεν συμβαίνουν! Η πολιτική οργάνωση όμως δεν προκύπτει αυθόρμητα, χρειάζεται τον Καραμάνο της, δηλαδή τον φορέα της ιστορικής οργανωτικής εμπειρίας. Το ζήτημα όμως είναι ότι αυτοί που έχουν την εμπειρία δεν είναι απαραιτήτως λουλουδάκια αμύριστα, και επομένως δεν είναι καθόλου, μα καθόλου, σίγουρο ότι θέλουν να εκσυγχρονίσουν την οργάνωση της Αριστεράς, γιατί απλούστατα σε μια σύγχρονη Αριστερά θα ηγεμονεύουν οι επαναστατικές μέθοδοι και ιδέες αλλά δεν θα υπάρχουν ούτε πολιτικοί αρχηγοί ούτε ακαδημαϊκές αυθεντίες.

Από την άλλη μεριά έχουμε τον συμπαθέστατο πατριωτισμό της "εξόδου από το ευρώ". Για να μην κρυβόμαστε όμως πίσω από το δάχτυλό μας, έξοδος από το ευρώ σημαίνει έξοδος από το σύστημα. Αν το ονομάσουμε εξουσιαστικό σύστημα είναι φανερό ότι η υπαρκτή Αριστερά δεν μπορεί να βγει από αυτό, αφού είναι η ίδια ένα εξουσιαστικό υποσύστημα του εξουσιαστικού συστήματος. Αλλά και αν το ονομάσουμε καπιταλιστικό σύστημα, έξοδος από το ευρώ σημαίνει έξοδο από το καπιταλιστικό σύστημα.

Η Ελλάδα λοιπόν θα γίνει η πρώτη "χώρα" στον κόσμο που θα βγει από το καπιταλιστικό σύστημα; Γιατί όχι, αλλά αυτό δεν γίνεται ούτε με μια οργάνωση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα κάποιων αρχηγών, ούτε με αλλαγές που είναι περιορισμένες στα όρια του συστήματος που πρόκειται να καταργηθεί.

Το ζήτημα είναι αν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτόν τον φαύλο κύκλο. Βεβαίως και δεν μπορούμε γιατί η υπαρκτή Αριστερά είναι ακριβώς αυτός ο φαύλος κύκλος. Ευτυχώς όμως οι κοινωνικές αλλαγές δεν ρωτάνε την υπαρκτή Αριστερά για να υπάρξουν. Ότι δεν κάνει η υπαρκτή Αριστερά το κάνει ο φασισμός.

Η στάση πληρωμών είναι μονόδρομος. Το "κούρεμα" δεν είναι παρά μια "στάση πληρωμών" υπαγορευμένη από τον φασισμό. Η έξοδος από την ευρωζώνη είναι επίσης μονόδρομος γιατί η "ευρωζώνη" αργά ή γρήγορα θα διαλυθεί από έναν νέο φασιστικό άξονα.

Ο εκσυγχρονισμός της πολιτικής οργάνωσης της Αριστεράς είναι επίσης μονόδρομος. Η σύγχρονη οργάνωση υπάρχει ήδη στην τεχνολογία και προς το παρόν την εκμεταλλεύεται ο φασισμός, ο οποίος πολύ σοφά επισπεύδει την κατάργηση της παλιάς πολιτικής οργάνωσης υπό τους θρήνους της Αριστεράς για την Δημοκρατία.

Εν κατακλείδι ο διάλογος που περιέγραψα, είναι μια ευχάριστη νότα, αν και όχι αρκετά ψηλή, στην ανιαρή προσπάθεια των επιτελών της υπαρκτής Αριστεράς για το τέρας που ονομάζουν "ενότητα και συμπαράταξη". Οι αριστεροί της κοινωνικής βάσης πρέπει να έχουν τον νου τους στις διαδικασίες της υπαρκτής Αριστεράς γιατί, όπως νομίζω, γρήγορα θα έχουν να παίξουν έναν ρόλο σ' αυτές.