Πολιτική | ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ, Κυρ, 22 Σεπτ 2002 | hits: 1732
Η τηλεοπτική δημοκρατία και το δίστρατο
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Τριτ, 25 Απρ 2006


Σημείωση:

Το κείμενο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε στην" ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της Κυριακής" στις 22 Σεπτεμβρίου 2002. Δημοσιεύεται σήμερα, γιατί μετά από τόσα χρόνια το πολιτειακό πρόβλημα έχει τεθεί ανοικτά. Εκ των πραγμάτων πια οι επικλήσεις για σεβασμό της δημοκρατίας και του διεθνούς δικαίου, που ακούγονται με την ευκαιρία της επίσκεψης στην Ελλάδα της Κοντολίζας Ράϊς, φαντάζουν σαν ένας κακόγουστος παλαιοημερολογιτισμός.

 

Φάνηκε από την πρώτη στιγμή ότι το "ατύχημα" του κυρίου Ξηρού στον Πειραιά, θα πυροδοτούσε αλυσιδωτές εκρήξεις στο πολιτειακό μας οικοδόμημα που ήταν προ πολλού υπονομευμένο, εν ονόματι του "ιερού λειτουργήματος" της ενημέρωσης. Πότε θα γκρεμιστεί το πολιτειακό μας σπίτι, θα εξαρτηθεί από το πόσο θα αντέξει ο εξαϋλωμένος οικονομικός σκελετός του και πώς θα αλληλεπιδράσουν οι δεσμοί του με τα "διπλανά" οικοδομήματα. Ότι θα γκρεμιστεί πάντως είναι βέβαιο, το ζήτημα είναι πόσες ζωές θα χαθούν καθώς θα γκρεμίζεται, πόσο καιρό θα κρατήσει το ενδιάμεσο χάος και τι θα δομηθεί στα ερείπιά του.

Την κοινοβουλευτική δημοκρατία, που είναι τυπικά το καθεστώς της χώρας μας, οι νεότεροι την γνωρίζουν από διηγήσεις, οι παλιότεροι την έχουν ξεχάσει και ακόμα και οι ειδικοί την επικαλούνται γνωρίζοντας ότι τα θεσμικά της στοιχεία έχουν πάψει προ πολλού να λειτουργούν. Θεωρητικά η κοινοβουλευτική δημοκρατία οργανώνει την κοινωνία μοιράζοντας την εξουσία σε τρεις κλάδους: νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική. Πηγή της εξουσίας είναι ο λαός δηλαδή το κοινωνικό σύνολο που την "αναθέτει" μέσω εκλογικών διαδικασιών σε ορισμένα πρόσωπα. Το σύνταγμα είναι η γραπτή εγγύηση των δημοκρατικών διαδικασιών και ο πρόεδρος της δημοκρατίας επιβλέπει την τήρησή του. Η πεμπτουσία όμως της δημοκρατίας είναι η δημοσιότητα. Οι διαδικασίες είναι ορατές από τον πολίτη, ο οποίος κρίνει και κάθε τέσσερα χρόνια, εκτός απροόπτου ψηφίζει. Ο τύπος επομένως είναι το πολιτικό "μάτι" του πολίτη στις διαδικασίες και ως εκ τούτου γίνεται ένα άτυπο όργανο εξουσίας η περίφημη τέταρτη εξουσία.

Είναι φανερό ότι μόνο οι "ρομαντικοί" σαβουρο-ερωτευμένοι με την εξουσία μπορούν να ιδούν μια τέτοια αγγελική μορφή στο πρόσωπο της σημερινής πολιτείας. Οι άλλοι βλέπουν ότι η πολιτική εξουσία έχει πλήρως αφηρημενοποιηθεί στην τηλεοπτική παραλλαγή του μάρκετινγκ. Η τηλεοπτική τέταρτη εξουσία είναι η μοναδική εξουσία. Οι πολιτικοί ρόλοι που μοιράζει αποτελούν ψευδαισθήσεις εξουσίας με κορυφαία ψευδαίσθηση την εξουσία των ίδιων των μέσων. Το ότι οι γνωστοί "θεσμοί" έχουν καταρρεύσει, είναι απλό ακόμα και για μια στοιχειώδη πολιτική σκέψη να το διαπιστώσει. Το σίριαλ της τρομοκρατίας είναι ένας χορός κανιβάλων πάνω στα πτώματα των παλιών θεσμών. Σε κανένα άτομο δεν μπορούμε να αποδώσουμε ευθύνη γι αυτό που συμβαίνει, ούτε στους ίδιους τους κανίβαλους. Το πολιτειακό μας οικοδόμημα γκρεμίζεται όπως γκρεμίζονται κάποτε όλα τα χτίσματα. Το ζήτημα είναι τι θα ακολουθήσει.

Οι έννοιες, λαϊκή δημοκρατία, λαϊκή αυτοδιοίκηση, λαϊκή δικαιοσύνη ήσαν απεχθείς στους θιασώτες της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Αυτές ήταν το αντικείμενο των πολιτικών συγκρούσεων της δεκαετίας του '40. Σήμερα παρακολουθούμε μια προσπάθεια ανασύστασης των λαϊκών θεσμών από την πλευρά της εξουσίας. Συμπληρώνονται οι οργανωτικές προϋποθέσεις για να διαλέξει η κοινωνία ένα από τα δύο μονοπάτια που ανοίγονται μπροστά της. Το ένα: λαϊκή οργάνωση με κεντρική εξουσία, θα την οδηγήσει στον φασισμό. Ποιό είναι και που οδηγεί το άλλο... ας το διερευνήσει!