Ιστορία | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 3268
Μνήμες και απολογισμοί: Η όψιμη ωρίμανση της ελληνικής εμφυλιολογίας και εμφυλιογραφίας
παρουσίαση από τον Κωστής Παπαϊωάννου
Τετ, 3 Μαϊου 2006

Στο κείμενο επιχειρείται μια συγκριτική προσέγγιση δύο προσεχών επιστημονικών συναντήσεων, μεταξύ ιστορικών και πολιτικών επιστημόνων οι οποίοι ασχολούνται με τον Εμφύλιο Πόλεμο:

  • Του συμποσίου, από το Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας του ΑΠΘ και το Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου με τίτλο: «Ο ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος: Μια αποτίμηση. Πολιτικές, ιδεολογικές, ιστοριογραφικές προεκτάσεις.». Παρασκευή 12 Μαΐου ως την Κυριακή 14 Μαΐου του 2006, στην Θεσσαλονίκη.
  • Του συνεδρίου, από το Δίκτυο για την Μελέτη των Eμφυλίων Πολέμων με τίτλο «Μνήμες των εμφυλίων πολέμων. Τόποι και εργαλεία». Παρασκευή 30 Ιουνίου 2006 και Σάββατο 1 Ιουλίου 2006, στην Καστοριά.

Επισημαίνεται ότι το θέμα των δύο συναντήσεων είναι ουσιαστικά το ίδιο: Η πολιτική σημασία του ιστορικού γεγονότος που ονομάζεται εμφύλιος πόλεμος. Αυτό αντανακλά την σύμπτωση των δύο πολιτικών τάσεων που εκφράζονται σ' αυτές τις διοργανώσεις, στην προσπάθειά τους να ανταποκριθούν στην επιταγή της πολιτικής συγκυρίας, δηλαδή την ανάγκη να συγκροτηθεί ένας σύγχρονος εξουσιαστικός λόγος, κατάλληλος για την αυτοκρατορική πολιτική.

Οι διαφορές συνίστανται στην εξέταση του ίδιου θέματος σε διαφορετικά πεδία και από διαφορετική σκοπιά: Η μνήμη αφορά το κοινωνικό πεδίο, η αποτίμηση αφορά το πεδίο των πολιτικών ηγεσιών. Στην πρώτη περίπτωση η σκοπιά είναι αυτή των εκπρόσωπων του "νέου κύματος", δηλαδή της αυτοκρατορικής πολιτικής στην ιστοριογραφία, που επιχειρούν να συγκροτήσουν μια συμμαχία με τα δημιουργικά πρόσωπα της βάσης της επιστημονικής κοινότητας. Στην δεύτερη περίπτωση, η σκοπιά είναι των αριστερών της πανεπιστημιακής εξουσίας που προσπαθεί να αντισταθεί στο "νέο κύμα", σε συνεργασία με την παλιά συντηρητική ακαδημαϊκή εξουσία.

Επισημαίνεται πάντως η ταύτιση των δύο συμμαχιών στο γεγονός πως και για τις δύο, παρά το γεγονός ότι αναφέρονται στην κοινωνία, στην πραγματικότητα την αγνοούν -- σαν παράγοντα του ιστορικού γίγνεσθαι -- και αντίθετα θεωρούν ως τέτοιο παράγοντα τις πολιτικές ηγεσίες. Αναφέρεται σύντομα η ιστορία των δύο ρευμάτων της ιστοριογραφίας μετά τη μεταπολίτευση και επισημαίνεται ο συσχετισμός της με την ιστορία τον εξουσιαστικών συμβιβασμών και ρήξεων.

Αναφέρεται τέλος η έλλειψη έκφρασης στους επιστημονικούς χώρους των νέων επιστημόνων και του φοιτητικού δυναμικού, που συντηρεί την ανεπάρκεια του ακαδημαϊκού χώρου για την μελέτη των πρόσφατων των ιστορικών γεγονότων. Αναφέρεται τέλος, σαν αισιόδοξη και αναγκαστική, η εμπλοκή του ζωντανού μέρους του ακαδημαϊκού χώρου, στην οποία οδηγεί η σύγκρουση των δύο η ιστοριογραφικών ρευμάτων.