Πολιτική | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 2716
Η ΚΟΕ στον ΣΥΡΙΖΑ και η "νίκη" κατά του δικομματισμού
άρθρο
του Κωστή Παπαϊωάννου
Πεμ, 28 Φεβ 2008

Εισαγωγικό Σημείωμα:

Ανάμεσα στα πολλά ενδιαφέροντα που συμβαίνουν αυτό τον καιρό, παρουσιάζεται το φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ, ενός "συνασπισμού" (κατά τον τίτλο του... για την ουσία του μπορούν να υπάρξουν ενστάσεις) στον οποίο συμμετέχουν διάφορες πολιτικές συλλογικότητες με πιο γνωστό και δημοσίως προβεβλημένο τον ΣΥΝ. Ως τέτοιο, το φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ, μοιάζει (ή έστω είναι απλά παράλληλο) με το φαινόμενο ΠΑΣΟΚ και την "συμμετοχική δημοκρατία", με το φαινόμενο ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ που βρίσκεται ακόμα στην άδηλη φάση του, και με το φαινόμενο ΚΚΕ και ΛΑΟΣ που έχει ειδικές πλευρές ανεκδήλωτες ακόμα. Για τα χαρακτηριστικά του φαινομένου γενικά έχω προσπαθήσει να μιλήσω σε ένα άρθρο με τίτλο: "οι αλλαγές στο κομματικό τοπίο" που υπάρχει (εδώ) το οποίο όμως είναι αρκετά αποσπασματικό: είναι ουσιαστικά μια απλή αναφορά σε μια πλευρά των σοβαρών πολιτικών και πολιτειακών αλλαγών που συμβαίνουν σήμερα.

Υπάρχει όμως και μια άλλη πλευρά στο φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ που δεν είναι ευρέως γνωστή. Η έμπνευση και η σοβαρή δουλειά για τον "συνασπισμό" και την επιτυχία του οφείλεται στην Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας (ΚΟΕ). Και δεδομένου ότι η ΚΟΕ αποτελεί την ουσιαστική συνέχεια των δυνάμεων του ονομαζόμενου μαρξιστικού λενινιστικού κινήματος, η συμμετοχή της ΚΟΕ στον ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει την συγχώνευση του επαναστατικού ρεύματος της αριστεράς με το ρεύμα της συγχωνευμένης ήδη, από την επομένη του Β' Π.Π., και συμμέτοχη σε ποικίλες εκφράσεις και τομείς του αστικού εξουσιαστικού συστήματος και μάλιστα σε μερικούς νευραλγικούς τομείς, όπως η παιδεία, οι επιστήμες και η τέχνη, κυρίαρχη!

Υπάρχει επομένως ένας περίεργος και με την παλιότερη επαναστατική πολιτική λογική "αντιδραστικός" (έτσι λεγόταν) συμβιβασμός. Το ερώτημα όμως που τίθεται δεν είναι αν πρέπει να καταδικαστεί η ΚΟΕ, για τον συμβιβασμό. Αυτό το ερώτημα αφορά ένα ζήτημα εσωτερικό για το επαναστατικό κίνημα που θα λυθεί όταν αυτό ανασχηματισθεί σύμφωνα με το σημερινό κοινωνικό πλαίσιο. Το πολιτικό ζήτημα που αφορά το ευρύτερο τμήμα της κοινωνίας που τάσσεται σήμερα κατά του εξουσιαστικού συστήματος είναι να κατανοηθεί αυτός ο "αντιδραστικός συμβιβασμός". Να κατανοηθεί όμως από ιστορική άποψη και όχι από την άποψη της σκανδαλολογίας που αρχίζει να επικρατεί επικίνδυνα και στον χώρο της λεγόμενης αριστεράς.

Η κατανόηση του συμβιβασμού έχει σημασία γιατί η ΚΟΕ δεν κινείται μόνο κάτω από την επίδραση του εξουσιαστικού συστήματος στο οποίο μετέχει. Κινείται όπως και ολόκληρο το εξουσιαστικό σύστημα και κάτω από την επίδραση του κοινωνικού συστήματος. Βεβαίως το εξουσιαστικό σύστημα και μαζί του η ΚΟΕ αντιτίθεται στο κοινωνικό σύστημα. Οι επιδράσεις του κοινωνικού συστήματος την κινητοποιούν προς την κατεύθυνση της ισχυροποίησης του εξουσιαστικού συστήματος, εναντίον του κοινωνικού συστήματος, αντικειμενικό στόχο την διαιώνιση του πρώτου. Αυτό όμως, για πολλούς λόγους, δεν σημαίνει καθόλου ότι η ευαισθησία της ΚΟΕ απέναντι στις επιδράσεις του κοινωνικού συστήματος, παρόλο που στο πολιτικό επίπεδο είναι ένας ακόμα λόγος πολεμικής εναντίον της, δεν έχει θετικές πλευρές.

Ήδη τα αποτελέσματα της νίκης επί του δικομματισμού, φουσκώνοντας τα μυαλά των στελεχών των υπολοίπων συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως του ΣΥΝ, δημιούργησαν αναταραχή στην ΚΟΕ που εκδηλώθηκε με πολλαπλά άρθρα και ομιλίες των υπευθύνων της. Προσπαθούν αυτοί να συμμαζέψουν τα ασυμμάζευτα κατηγορώντας τους υπεύθυνους του ΣΥΝ για ανευθυνότητα, σαν μην ήξεραν, όταν έφτιαχναν τον ΣΥΡΙΖΑ, την ανευθυνότητα τους απέναντι στην κοινωνία και την υπευθυνότητα τους απέναντι στην εξουσία.

Πάνω σ' αυτήν την αναμπουμπούλα μου ήρθε και μένα να γράψω ένα σχόλιο σ' αυτό εδώ το Blog όπου η ΚΟΕ δημοσιεύει τις απόψεις των στελεχών της για τον ΣΥΡΙΖΑ. Φυσικά κανείς από τους ενδιαφερομένους δεν απάντησε στο σχόλιό μου, αυτό είναι πάγια ταχτική τους απάντησε όμως κάποιος οπαδός της μετατοπίζοντας το ζήτημα σε άλλες σφαίρες του πολιτικού γαλαξία. Μου έδωσε ωστόσο την ευκαιρία μιας πιο πλήρους απάντησης. Παραθέτω πιο κάτω αυτά τα τρία σχόλια που ίσως έχουν κάποιο ενδιαφέρον γι αυτούς που προσπαθούν να καταλάβουν τι συμβαίνει σήμερα στον κόσμο και ιδιαίτερα στην αριστερά.

Κ.Π.

Κωστής Παπαϊωάννου
Γράφτηκε στις 12 Φεβρουαρίου του 2008 στο Μπλογκ της ΚΟΕ και δημοσιεύτηκε.

Το ζήτημα για την ΚΟΕ δεν είναι οι επιλογές του Αλαβάνου, αλλά η άποψη και η θέση της μέσα στην πολιτική κατασκευή που αποτελεί ο ΣΥΡΙΖΑ (ο οποίος στην ουσία αποτελεί της ΚΟΕ έμπνευση) μετά ΚΑΙ από αυτές τις επιλογές.
Τώρα πια γίνεται φανερό ότι η επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ δεν οφείλεται στην ορθότητα της έμπνευσης για την δημιουργία ενός "αριστερού πόλου" αλλά αντίθετα στην λαθεμένη αντίληψη για την ενότητα της Αριστεράς που κρύβει αυτή η έμπνευση.
Για να το πω στα ίσια αν μπορούσα να αποδώσω το πολιτικό μπάχαλο που επικρατεί στην εφαρμογή ενός αντιδραστικού σχεδίου, η "επιτυχία" του ΣΥΡΙΖΑ είναι μια παγίδα στην οποία η ΚΟΕ πιάστηκε, σαν την πονηρή αλεπού, κι από τα τέσσερα.
Τα συμφραζόμενα της εκλογής Τσίπρα και κυρίως η εμφανισιακή (και μόνο) ανανέωση της αριστεράς και η παντόφλα της προοπτικής ενός αριστερού κυβερνητικού σχήματος, εντάσσουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε δυό βασικές πολιτικές κατηγορίες: τον κάνουν ένα σχήμα προσωποκεντρικό (όπως το ΠΑΣΟΚ) και φασιστικό (όπως ο ΛΑΟΣ).
Το ζήτημα είναι αν η ΚΟΕ μπορεί να ξεφύγει από την παγίδα!
Χωρίς μια σημαντική τροποποίηση της πολιτικής της συγκρότησης και χωρίς εσωτερική σύγκρουση ασφαλώς όχι.
Πάντως οι δρόμοι που ανοίγονται μπροστά στα άτομα που δηλώνουν μέλη της ΚΟΕ είναι τρεις:

1. Θα ακολουθήσουν την μοίρα του ΣΥΡΙΖΑ και θα βρεθούν με μερικές μετοχές εξουσίας στο χέρι, χρησιμεύοντας σαν σωσίβιο του συστήματος που βρίσκεται σήμερα στην αθλιότερη κατάσταση που έχει βρεθεί ποτέ.
2. Θα παραμείνουν στο ΣΥΡΙΖΑ μιλώντας για "κυβερνητισμό", "κεντροαριστερές" και άλλα ηχηρά παρόμοια, παριστάνοντας δηλαδή την επαναστατική του αντιπολίτευση και χρησιμεύοντας ως σωσίβιο όχι μόνο του συστήματος αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ, όπως γίνεται μέχρι τώρα.
3. Θα συμβάλουν στο άνοιγμα ενός μετώπου εσωτερικής κριτικής ώστε να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις μιας εξόδου από την παγίδα.

Κατά την εκτίμησή μου ο πιθανός δρόμος είναι ο δεύτερος που όμως αργά ή γρήγορα θα καταλήξει στον τρίτο.

Κώστας Κ.
Η απάντηση του Κώστα Κ. Δημοσιεύτηκε στις 15 Φεβρουαρίου του 2008

Αυτά που λες κ. Κωστή αντανακλούν μια περίοδο περίπου όπως τότε που έσκαγε το ρεύμα του ΠΑΣΟΚ. Σήμερα η "παγίδα" δεν είναι έτσι. Το ερώτημα είναι αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα σώσει το σύστημα; Μπαίνουμε δηλαδή στην ρητορική του Αλαβάνου κλπ περί κυβερνήσεων και άλλων απογειώσεων; Σε αυτή τη φάση βρισκόμαστε; Θα τεθεί κάποια στιγμή πιο καθαρά; Μάλλον. Αλλά τώρα δεν είμαστε σε αυτή τη φάση.
Για μένα καλά κάνει η ΚΟΕ και είναι μέσα. Τα πράγματα είναι ρευστά, καθόλου δεδομένα και σε μια εποχή που η κομμουνιστική αριστερά "ψάχνει" το πως θα πείσει για το αναγκαίο της ύπαρξής της, είναι απαραίτητο για μια δύναμη σαν την ΚΟΕ να δοκιμάζει, να παίρνει ρίσκα, ακόμα και να αντιμετωπίζει παγίδες. Άλλος δρόμος δεν υπάρχει και όπως και να το κάνουμε η ΚΟΕ έχει κάνει ενδιαφέροντα πράγματα από στιγμής ίδρυσής της.

Κωστής Παπαϊωάννου

Γράφτηκε στις 27 Φεβρουαρίου του 2008 και παρέμεινε μέχρι σήμερα ορατό μόνο σε μένα με την εξής ένδειξη: Το σχόλιο σας αναμένει έγκριση.

Αν και δεν είναι αυτό το θέμα, μιας και θυμήθηκες τα παλιά κύριε Κώστα, η σημερινή συγκυρία είναι η τρίτη ολέθρια νίκη στην πολιτική ιστορία της Ελληνικής Αριστεράς. Η πρώτη ήταν η "νίκη" (αν και υπήρξε και νίκη) των δημοκρατικών δυνάμεων στη μέση της δεκαετίας του '60 από την οποία η Αριστερά περίμενε Από την Ένωση Κέντρου μετοχές στην εξουσία και πήρε, από την Χούντα, άλλη μια δόση φυλακές και εξορίες. Το δεύτερο βήμα ήταν η νίκη του σοσιαλισμού υπό μορφή ΠΑΣΟΚ, από την οποία η Αριστερά περίμενε μερίδιο από τον χυλό της εξουσίας και έχασε και το κουτάλι. Σήμερα έχουμε την νίκη κατά του "δικομματισμού" από την οποία η Αριστερά περιμένει πάλι συμμετοχή στην εξουσία και θα εισπράξει συμμετοχή στην οριστική διάλυση του εξουσιαστικού συστήματος.

Αφού η ΚΟΕ (η συζήτηση περί του τι είναι η ΚΟΕ εκκρεμεί) δεν έχει ακόμα αποκηρύξει ρητά το μαρξιστικό - λενινιστικό παρελθόν της (γιατί στην πράξη το έχει αποκηρύξει κατ' εξακολούθηση και καθ' έξη) μπορούμε να παρατηρήσουμε την θέση της στην ειδική ιστορία του μ.λ. κινήματος. Από τον πρώτο όλεθρο η αναγέννηση ενισχύθηκε. Στον δεύτερο όλεθρο η εξωκοινοβουλευτική αριστερά διασπάστηκε. Στον τρίτο όλεθρο η ΚΟΕ αποτελεί τον εμπνευστή του λεγόμενου "αριστερού πόλου", πρωταγωνιστεί στην συνεταιριστική εργολαβία του ΣΥΡΙΖΑ και επωμίζεται το βάρος της προεκλογικής δουλειάς που οδηγεί στην σημερινή επιτυχία.

Υπάρχει πράγματι διαφορά, αγαπητέ κύριε Κώστα, μεταξύ δεύτερου και τρίτου ολέθρου γιατί ενώ το ΠΑ.ΣΟ.Κ., ως παράγων της εξουσίας, επεδίωξε και σε μεγάλο βαθμό πέτυχε, την διάλυση της Αριστεράς, οι σημερινοί ρυθμιστικοί παράγοντες του εξουσιαστικού συστήματος προσπαθούν να την ενισχύσουν. Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα σώσει το σύστημα αλλά αν το σύστημα ελπίζει ότι θα πάρει μια ανάσα προσκαλώντας όχι μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά όλη την -- μακαρία εν τη λήξη της -- αριστερά στο τραπέζι των ευθυνών. Βεβαίως εδώ εκκρεμεί και μια άλλη συζήτηση: τι είναι το εξουσιαστικό σύστημα και κατά πόσο η δράση της αριστεράς είναι (ακόμα και στις "σκληρότερες" εκφάνσεις της) εκτός του εξουσιαστικού συστήματος.

Η ΚΟΕ που μας ενδιαφέρει εδώ (και σε ότι με αφορά πολλοί με ρωτάνε γιατί με ενδιαφέρει αυτό το πράμα) κερδοσκόπησε πάνω στην τάση για κοινωνική ενότητα, που και αναμενόμενη είναι και σε πολύ μεγάλο βαθμό σήμερα πραγματοποιείται στην κοινωνική βάση, αφανώς στο ιδεολογικό επίπεδο και εμφανέστατα στο πολιτικό επίπεδο. Το κέρδος της ήταν να συμβάλει στην δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ που είναι ένα τέρας από ιδεολογική άποψη και μια φούσκα από πολιτική άποψη. Γιατί μια παρέα στην κοινωνική βάση, που αποτελείται από ετερόκλητους ιδεολογικά και πολιτικά ανθρώπους που ζουν, διασκεδάζουν και καυγαδίζουν μαζί, είναι θαυμάσιο πράγμα, αλλά μια ομοχειρία ετερόκλητων πολιτικών προσωπικοτήτων που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι πώς θα θάψουν ο ένας τον άλλο είναι καταστροφή.

Φούσκα λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ γιατί απλά μετέφερε την πολιτική αφασία του στις επίσημες πολιτικές σφαίρες, όπως γίνεται με τις αεριτζίδικες μετοχές στο χρηματιστήριο. Όσο ο ΣΥΡΙΖΑ πραγματοποιούσε μια συγκέντρωση στους δρόμους, οι σαχλαμάρες που έλεγε (π.χ. για την παιδεία το ασφαλιστικό κ.λπ.) τουλάχιστον αποτελούσαν ένα πρόσχημα να μαζευτεί ένας κόσμος που μπορεί και να έκανε καμιά καλύτερη σκέψη. Τώρα που τις λέει στην βουλή και κάνει δηλώσεις στις εφημερίδες, ως "νικητής" του δικομματισμού, το μόνο που καταφέρνει είναι να απελπίζει τον κόσμο με το θέαμα της τρύπας στο νερό στην οποία κατέληξε όλη αυτή η προεκλογική παρουσία. Που (ας το σημειώσουμε και αυτό) και φρεσκάδα είχε, και εξυπνάδα είχε, και εμπνεύσεις είχε, και βέβαια χαμένη ΔΕΝ θα πάει, γιατί κάποια στιγμή θα πάρει ΑΛΛΕΣ κατευθύνσεις. Ιδεολογική και πολιτική προοπτική ΔΕΝ είχε, και τώρα ήρθε η ώρα της αλήθειας αυτό γίνεται φανερό.

Τέρας επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ διότι για να το πω απλά ο Αντισταλινισμός με τον Σταλινισμό ούτε συνδυάζεται ούτε συνεργάζεται, ούτε καν μπορεί να συνυπάρξει. Και όταν λέμε αντισταλινισμός και σταλινισμός δεν εννοούμε βέβαια την "προσωπολατρία" και την "αντιπροσωπολατρεία" αλλά την επαναστατικότητα και την αντεπαναστατικότητα. Ο συνδυασμός των δύο όταν δεν γίνεται για να αντιπαρατεθούν δύο απόψεις για την κοινωνία και των κόσμο αλλά για να αποκατασταθεί η "ενότητα" μεταξύ τους αποτελούν ένα τέρας όχι σαν αυτά τα ωραία της μυθολογίας (π.χ Σφήκα, Κένταυρος κ.α.) αλλά ένα τέρας σαν τα ρομπότ της επιστημονικής φαντασίας που έχουν δέρμα ανθρώπινο και σώμα από γρανάζια.

Η ΚΟΕ, κατά την γνώμη μου, είναι προϊόν πολιτικής μετάλλαξης που αυθαιρέτως βαφτίστηκε "μετεξέλιξη". Η μετάλλαξη (το ΚΚΕ είναι πρώτο ζωντανό και σοβαρό δείγμα) συνίσταται στην διατήρηση ενός δήθεν τάχα "ορθόδοξου" επαναστατικού μαρξιστικού λενινιστικού δημοκρατικού αντιεξουσιαστικού ιδεολογικού (ότι άλλο χρειαστεί κατά καιρούς ανασύρεται) προσώπου το οποίο χρησιμεύει σαν κουβέρτα για σκεπάζει το εξουσιαστικό μπαρμπούτι που παίζεται από κάτω.

Εσύ λες: «...καλά κάνει η ΚΟΕ και είναι μέσα». Δεν διαφωνώ, αφού έτσι το αποφασίζει καλά κάνει! Αλλά τώρα αυτό που βλέπουμε ότι γίνεται δεν κάνει καλά που γίνεται ή εγώ δεν κάνω καλά που το βλέπω; Λες επίσης «Τα πράγματα είναι ρευστά, καθόλου δεδομένα». Μάλιστα! Αλλά τότε γιατί μέσα στα ρευστά πράγματα και τα καθόλου δεδομένα, είναι σταθερό και δεδομένο ότι η ΚΟΕ κάνει καλά και είναι μέσα ακόμα και όταν η ρευστότητα τα πάει αλλού τα πράγματα. Λες: «σε μια εποχή που η κομμουνιστική αριστερά "ψάχνει" το πως θα πείσει για το αναγκαίο της ύπαρξής της, είναι απαραίτητο για μια δύναμη σαν την ΚΟΕ να δοκιμάζει, να παίρνει ρίσκα, ακόμα και να αντιμετωπίζει παγίδες» Μα αν πρέπει να πείσει για το αναγκαίο της ύπαρξής της αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει γιατί η ύπαρξη της αριστεράς (δηλαδή της πραγματικής αριστεράς όχι της βαφτισμένης) είναι μια κοινωνική αναγκαιότητα δεν είναι αποτέλεσμα επικοινωνίας.

Αλλά για να συμφωνήσω και σε κάτι μαζί σου πράγματι όπως λες «άλλος δρόμος δεν υπάρχει και όπως και να το κάνουμε η ΚΟΕ έχει κάνει ενδιαφέροντα πράγματα από στιγμής ίδρυσής της ... » να συμπληρώσω μόνο ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος όσο η ΚΟΕ διέπεται από τις "αρχές" που έχουν θεσμοθετηθεί από την ίδρυσή της. Αλλά για τους ανθρώπους που αποτελούν αυτό το πράγμα που λέγεται σήμερα ΚΟΕ υπάρχουν διάφοροι δρόμοι. Αυτό που έκανα στο αρχικό σχόλιο μου ήταν να σκεφτώ εγγράφως ποιον δρόμο θα πάρουν αυτοί οι άνθρωποι που σήμερα ακολουθούν τις συγκεκριμένες πολιτικές αρχές. Ας μην είμαστε τόσο μίζεροι να πιστέψουμε ότι όλο αυτό το ζωντανό δυναμικό θα δεσμεύεται αιωνίως στο αδιέξοδο που η ΚΟΕ και δυστυχώς και εσύ ονομάζεις μονόδρομο.