Πολιτική | ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ | hits: 2129
Ο Εμφύλιος ως "τρομοκρατία".
άρθρο
του Κωστή Παπαϊωάννου
Τρ, 22 Ιουν 2004

Σε ένα σημείωμά μου με τίτλο «Η ταύτιση της "επανάστασης" με την ένοπλη βία» («Ε» 14/8/2003) υποστήριζα ότι η ελληνική εκδοχή της αντιτρομοκρατικής εκστρατείας αποτελεί μια επιχείριση ανανέωσης της εξουσιαστικής πολιτικής διά της επαναφοράς στον πολιτικό λόγο της επανάστασης ταυτισμένης με την τρομοκρατία. Οτι η αντιτρομοκρατική επιχείρηση φιλοδοξούσε να εισαγάγει την πλανητική εξουσία στον ελληνικό χώρο και να εξάγει τα πολιτικά κέρδη του ελληνικού εγχειρήματος στην πλανητική εξουσία. Οτι, τέλος, «η επιχείρηση ταύτισης της επανάστασης με την ένοπλη βία εξελίχθηκε σε μια τεράστια γκάφα, αναπόφευκτη αλλά μοιραία».

Οταν έγραφα αυτό το σημείωμα, μια αντίστοιχη επιχείρηση είχε ξεκινήσει στο πεδίο της ιστοριογραφίας. Από το 2001 βρισκόταν σε εξέλιξη ένα διεπιστημονικό πρόγραμμα με τίτλο «Δίκτυο για τη Μελέτη των Εμφυλίων Πολέμων». Μόλις δύο μήνες μετά την έκρηξη του Πειραιά, το δίκτυο οργάνωνε στον Βόλο στις 18-19 Οκτωβρίου 2002 μια διημερίδα με στόχο να ερμηνευθεί ο πολιτικός (civil) πόλεμος, σαν «εμφύλια βία». Εξέλιξη της εκστρατείας είναι η ανοιχτή διακήρυξή της με ένα, πασίγνωστο πια, επιστημονικό άρθρο στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», που εκδόθηκε τον περασμένο Μάρτιο και συνυπογράφεται από δύο -εκ των τεσσάρων- ιδρυτών του Δικτύου. Μια διακήρυξη που έγινε αναγκαία εν όψει της μεγάλης μάχης που θα δοθεί, στις αρχές Ιουλίου στη Σαμοθράκη στο επόμενο συνέδριο του Δικτύου με θέμα τον δωσιλογισμό.

Αφήνω κατά μέρος τις λεπτομέρειες της αναλογίας, ανάμεσα στις δύο εκστρατείες: θεματολογία, μεθοδολογία, χρονισμός, αμερικανοελληνισμός. Στην ουσία, τόσο στην πολιτική όσο και στην επιστημονική επιχείρηση το αντικείμενο είναι η προσπάθεια εισαγωγής στην κοινωνική συνείδηση της επαναστατικής διαδικασίας, με αποβολή της επαναστατικής ερμηνείας: η επιβολή μιας ερμηνείας της επανάστασης ως τρομοκρατίας! Της επανάστασης που είναι απούσα απ' το λεξιλόγιο -αλλά ταράζει τη σκέψη- της αμερικανοελληνικής συμμαχίας στην «επιστημονική» όπως και στην «μαχόμενη» πολιτική.

Παρουσιάζεται το «νέο κύμα» σαν μια «τάση» στην ερευνητική προσέγγιση του εμφυλίου. Αλλά η ερμηνεία είναι έτοιμη και τελειωμένη πριν αρχίσει η έρευνα. Ο κύριος Καλύβας επιστημονικότατα ισχυρίζεται ότι: ο πολιτικός ρόλος του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ συνοψίζεται στην «ερυθρά τρομοκρατία» και ο κύριος Μαραντίδης ότι οι οργανώσεις αυτές δεν είχαν ούτε πολιτική ούτε πολιτιστική άποψη: ενδιαφέρονταν απλώς να «ξεπαστρέψουν» όποιον αποτελούσε απειλή στην κυριαρχία τους. Παρουσιάζουν πάντως, έστω και εκ των προτέρων, μια ερμηνεία, λαθεμένη και βάρβαρη, βάσιμη ωστόσο, αφού είναι η φυσική ερμηνεία του πολιτικού και ιστορικού γίγνεσθαι εκ μέρους της εξουσίας.

Η ιστορικά υγιής πλευρά της διπλής πρόκλησης του «νέου κύματος» είναι η, πολιτικά παράδοξη, επιστροφή της εξουσίας στην επιστήμη: (1) ο εμφύλιος είναι η βία του και (2) εμφύλιος είναι κάθε σύγκρουση της δεκαετίας του '40! Η πρόταση είναι βάσιμη, αν θεωρήσουμε ότι το ιστορικό διακύβευμα του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, που εκτείνεται μέχρι το 1949, είναι το παγκόσμιο πολιτικό σύστημα. Αλλά διεπιστημονική προσέγγιση της Ιστορίας δεν σημαίνει και τη διάλυση της Ιστορίας στις επιστήμες που συμμετέχουν. Η Ιστορία παραμένει μια αυτοτελής επιστήμη. Ο Πόλεμος ήταν μόνο μια συγκεχυμένη πολιτική μάχη.

Το ιστορικό διακύβευμα, το ερώτημα της αλλαγής του παγκόσμιου πολιτικού συστήματος, όχι μόνο δεν «απαντήθηκε», αλλά σήμερα το θέτει η πλανητική εξουσία και, για χάρη της, διά των ερμηνειών που επιδιώκουν οι γκουρού του «ερευνητικού» Νέου Κύματος!