Πολιτική | ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ | hits: 1050
Η εξουσία στο έλεος των κυμάτων
άρθρο
του Κωστή Παπαϊωάννου
Κυρ, 09 Ιαν 2005

Η πρόσφατη φυσική καταστροφή στην Ν.Α. Ασία, πρόσθεσε αρκετό πόνο στις πολύπαθες κοινωνίες αυτής της περιοχής. Έχουν όμως, αυτοί που την υπέστησαν, όσο και οι άνθρωποι όλου του κόσμου, την ευκαιρία για ορισμένες σκέψεις, πάνω στην κατάσταση και στην προοπτική της ανθρωπότητας. Η τεράστια φυσική δύναμη που εκλύθηκε, ανέδειξε μια όψη της παγκοσμιοποίησης, της σύνδεσης ανάμεσα στις κοινωνίες, που σίγουρα δεν αρέσει καθόλου ούτε στους μέτοχους της νεοφιλελεύθερης εξουσίας ούτε στους ποικίλους υποτιθέμενους πολέμιούς της.

Ουδείς μπορεί να εμποδίσει τις δυνάμεις της φύσης να εκδηλώνονται. Με την ηπιότητα ενός ψιλόβροχου ή με την αγριότητα ενός φοβερού σεισμού, η φύση θυμίζει στον άνθρωπο ότι αποτελεί το απαραβίαστο πλαίσιο της ζωής του. Η φύση δεν μιλάει, μπορούμε όμως αν θεωρήσουμε ότι οι κινήσεις της κάτι λένε, να την ακούσουμε να ρωτάει, την κοινωνία, τι σχέση θέλει να έχει μαζί της. Από τις απαντήσεις που ψελλίζονται, οι πιο ρεαλιστικές είναι οι θεολογικές. Αυτές αν και παθητικές είναι τουλάχιστον φιλοσοφικές απαντήσεις σε ένα φιλοσοφικό ερώτημα.

Οι δήθεν αρμόδιες επιστημονικές απαντήσεις, είναι ακόμα πιο παθητικές από την θεολογική. Οι επιστήμονες έχουν θεοποιήσει την επιστήμη. Δαιμονοποιούν την τυχαιότητα των φυσικών φαινομένων και διαφημίζουν κάποια τεχνική καθυπόταξης των φυσικών δυνάμεων. Αλλά η φύση και ο άνθρωπος δεν είναι εχθροί. Ο άνθρωπος δεν είναι παρά μια όψη της φύσης. Η ιδέα της καθυπόταξης της φύσης δεν είναι παρά η ιδέα της εξουσίας με άλλα λόγια. Οι επιστήμονες ακόμα και με την συγκαλυμμένη εκδοχή της καθυπόταξης - την οικολογική - είναι στην πράξη απολογητές της εξουσίας.

Η αγριότητα της φύσης, είναι σχεδόν χάδι μπροστά στην αγριότητα της εξουσίας. Μόνο το πραξικόπημα του Σουχάρτο στην Ινδονησία πρόσθεσε 400 χιλιάδες νεκρούς (μόνο την πρώτη βδομάδα) στα εκατομμύρια νεκρών που έχουν προκαλέσει οι εξουσιαστικές διαμάχες στην Ν. Α. Ασία. Αλλά ούτε και για τις τραγικές συνέπειες της φυσικής καταστροφής, η εξουσία είναι αθώα. Η κυρίαρχη αγορά δημιουργεί αφύσικες και άρα επικίνδυνες οργανωτικές καταστάσεις: αυτές είναι υπεύθυνες για την καταστροφή πολύ περισσότερο από την φύση.

Η εξουσιαστική αφασία ωστόσο - που είναι ακόμα χειρότερη από έγκλημα - γίνεται φανερή την επόμενη μέρα. Όσοι πέθαναν, πέθαναν. Τι γίνεται όμως με αυτούς που μένουν πίσω; Η αγορά εκδήλωσε την "στοργή" της αδειάζοντας τις αποθήκες από ότι έχει μείνει απούλητο και τροφοδοτώντας την κοινωνία με αυταπάτες ότι κάποιο καινούριο ηλεκτρονικό σύστημα θα καταπολεμήσει την "τρομοκρατία" της φύσης. Το πρόβλημα όμως, της παγκόσμιας εξουσίας είναι αλλού. Στον πόλεμο ενάντια στην φύση, η εξουσία, δεν μπορεί όπως σε άλλους πολέμους, να διαιρέσει την κοινωνία και να έχει σύμμαχο ένα κομμάτι της. Αργά ή γρήγορα, μέσα σε κάποιο κύμα, θα ξεψυχήσει.

 

αναφορές