Είναι έκδηλη η αγωνία που προκαλούν στο ΠΑΣΟΚ οι αλλαγές του καταστατικού εν όψει του συνεδρίου. Αλλαγές που σηκώνουν διάφορες αναγνώσεις.
Μια εύκολη ανάγνωση είναι ότι ο Γιώργος Παπανδρέου προσπαθεί να βρει την μαγική συνταγή για την επιβίωσή του στον λάκκο των λεόντων που αποτελεί ένα κόμμα αχόρταγο για εξουσία χωρίς εξουσία! Όταν μάλιστα ο αρχηγός του δεν είναι ούτε ο πιο ισχυρός ούτε ο πιο ταλαντούχος ανάμεσα σε χειριστές της πολιτικής σαν τον Λαλιώτη, τον Πάγκαλο, τον Βενιζέλο, την Βάσω ακόμα και τον Σημίτη. Αυτούς και άλλους που ασφαλώς δεν είναι άνετοι βλέποντας μια κυβέρνηση μετριοτήτων να νέμεται μια εξουσία που αυτοί επισκεύασαν, μεταμφίεσαν, εξωράισαν, εκσυγχρόνισαν και σταθεροποίησαν. Επιδιώκει δηλαδή ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, με το νέο καταστατικό, να διαλύσει την δύναμη των ανταγωνιστών του και των ομάδων τους μέσα στα πλήθη.
Στο βαθμό που μια τέτοια ανάγνωση αποδίδει το σχέδιο των συμβούλων του κ. Παπανδρέου, τότε το ίδιο το σχέδιο είναι επιεικώς αφελές: Γιατί όσο υπάρχει ανταγωνισμός, όσα πλήθη κι αν βάλει, το καταστατικό, στο παιχνίδι, πάλι ο πιο ισχυρός θα επικρατήσει.
Μια πολιτική ανάγνωση είναι πως το ΠΑΣΟΚ παρά τις εσωτερικές τριβές και τις ακόρεστες ατομικές φιλοδοξίες δεν παύει να είναι ένα κόμμα και σαν τέτοιο, έστω και μέσα από την διαπλοκή των ατομικών επιδιώξεων, προσανατολίζεται με βάση τις επιταγές των καιρών και αναπροσαρμόζεται στα πραγματικά δεδομένα της πολιτικής συγκυρίας. Αυτή η ανάγνωση είναι ρεαλιστική αν πρόκειται για μια προσαρμογή απ' την ανάποδη. Για μια αναπροσαρμογή, δηλαδή, της απελπισίας μπροστά στο λυκόφως των ηγεσιών και στην ραγδαία αποσάθρωση της - κάθε τύπου - εξουσίας.
Οι διαδικασίες που προωθούνται στο ΠΑΣΟΚ θα είχαν συμμετοχικό νόημα, αν εξασφάλιζαν στα άτομα όρους παρέμβασης στην πολιτική δράση και όχι σε μια ακόμη εκλογή ενός ακόμα ηγέτη και μιας ακόμα πολιτικής.
Τελικά η μόνη ρεαλιστική ανάγνωση των κινήσεων στο ΠΑΣΟΚ δεν ερμηνεύει τα άτομα που κινούνται αλλά τους καιρούς μέσα στους οποίους κινούνται. Τα κλεψίτυπα κόμματα που συντέθηκαν από την διάλυση του λενινιστικού κόμματος - στην οποία πρωταγωνίστησε Ανδρέας Παπανδρέου - έφτασαν στα όριά τους, είναι για τα σκουπίδια. Είναι όμως για τα σκουπίδια και οι σύμβουλοι των προέδρων και των αρχηγών που σπούδασαν στα κεντρικά ή περιφερειακά σχολεία των λενινιστικών κομμάτων. Το μάθημά τους το έμαθαν παπαγαλία, τους είναι αδύνατο να εφαρμόσουν τις γνώσεις τους στις νέες συνθήκες, και μάλιστα σε συνθήκες που δεν επιτρέπουν προσαρμογή.
Θα κουβαλάνε λοιπόν, μαζί με όλους τους άλλους, των άλλων κομμάτων, σαν χαμάληδες τις "ενδείξεις των καιρών", για μια άλλη πολιτική οργάνωση που ούτε την ξέρουν, ούτε μπορούν να την φανταστούν, ούτε τους αφορά.