Πολιτική | ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ | hits: 1636
Λιτότητα, εκλυτότητα και κρίση
άρθρο
του Κωστή Παπαϊωάννου
Κυρ, 06 Μαρ 2005

Ποιοι είναι τάχα μεγαλύτεροι υποκριτές; Οι ηγέτες της εκκλησίας που διατάζουν ολονύκτιες προσευχές για να φύγουν τα κακά πνεύματα που ίδιοι μπάζουν στους οντάδες τους; Ή μήπως οι ηγέτες της πολιτείας που διατάζουν ολοήμερες λογοκοπίες για να φύγουν οι κακές πολιτικές που οι ίδιοι μπάζουν στην κοινωνία; Είναι φανερό ότι η υποκρισία των μεν πάει πακέτο με την υποκρισία των δε και οι πολιτικές των μεν και των δε, πάνε πακέτο με την υποκρισία των μεν και των δε. Δεν υπάρχει επομένως ανάγκη σύγκρισης, υπάρχει όμως μεγάλη και επείγουσα ανάγκη να αντιληφθούμε σαν κοινωνία δύο πράγματα:

Το πρώτο είναι πως αυτός ο εξοργιστικός φαρισαϊσμός δεν αποτελεί "ηθική κρίση" αλλά σύμπτωμα μιας πολύ χειροπιαστής και συγκεκριμένης κρίσης του εξουσιαστικού κοινωνικού συστήματος. Το δεύτερο είναι πως η κρίση δεν μπορεί να "θεραπευτεί" με την όποια "πολιτική", αλλά θα συνεχιστεί και θα οξυνθεί μέχρι την τροποποίηση του συστήματος μέσα στο πλαίσιο της ιστορικής διαδικασίας. Ιστορικής διαδικασίας όμως που δεν περιγράφεται με ένα σχήμα "ταξικής πάλης", μεταφυσικό, όπως το κατάντησε η εκφυλισμένη "υπαρκτή" Αριστερά, αλλά με ένα σχήμα που θα συγκροτηθεί απ' τα στοιχεία που προκύπτουν μέσα στην καθημερινή κοινωνική ζωή.

Εκφυλισμός της Αριστεράς δεν σημαίνει φυσικά εκφυλισμό των οπαδών των μελών ακόμη και των στελεχών των Αριστερών κομμάτων. Άλλωστε ούτε και εκφυλισμός της εκκλησίας ή του κράτους σημαίνει εκφυλισμό των προσώπων που απαρτίζουν αυτά τα σύνολα. Ο εκφυλισμός της Αριστεράς είναι απλά η σημαντικότερη εκδήλωση της κρίσης του εξουσιαστικού συστήματος. Δείχνει ότι η κρίση δεν μπορεί να "θεραπευτεί" ούτε καν με την επαναστατική πολιτική που αναδείχνεται σε μια ιστορική φάση, αλλά ότι η ίδια η επαναστατική πολιτική απαξιώνεται και ανανεώνεται μέσα στην ιστορική διαδικασία και ότι το μόνο που μένει σταθερό είναι το κοινωνικό σύνολο, δηλαδή το "υλικό σώμα" της ιστορίας.

Ο τεράστιος φαρισαϊσμός της εκκλησιαστικής και πολιτικής εξουσίας είναι η απάτη της λιτότητας. Τα τελευταία 30 χρόνια η εξουσία στηρίζεται στην παραδοχή ότι υπάρχει ζήτημα "δίκαιας" διαχείρισης των παραγομένων αγαθών. Μια απλή μακροσκοπική παρατήρηση όμως δείχνει ότι η εξέλιξη της διαδικασίας παραγωγής - κατανάλωσης, είναι η εξέλιξη του τρόπου ύπαρξης της κοινωνίας στην φύση, δηλαδή ο άξονας της κοινωνικής ιστορίας. Στις λεπτομέρειές της η Ιστορία είναι πολύπλοκη, αν μάλιστα πρόκειται να διατυπωθεί μια συνεπής ιστορικά πολιτική πρόταση. Είναι όμως απαραίτητο να αναιρεθεί το άθλιο ψέμα της "οικονομικής στενότητας" και η εξ αυτής βυζαντινολογία περί "χρηστής διαχείρισης", τόσο στην κοσμική όσο και στην εκκλησιαστική εκδοχή της. Πρέπει να αντιληφθούμε τι περιέχει το πακέτο ενός ιεράρχη που μιλάει για "σεμνότητα", φορτωμένος χρυσαφικό, με έναν άρχοντα που μιλάει για "λιτότητα", φορτωμένος πανάκριβη ολυμπιακή πλαστικούρα.