Πολιτική | ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ | hits: 1668
Ανασχηματισμός και ανασχηματισμοί
άρθρο
του Κωστή Παπαϊωάννου
Δευτ, 25 Απρ 2005

Πολύ δύσκολα ο κύριος Καραμανλής θα αποφύγει τον ελιγμό ενός πρόωρου κυβερνητικού ανασχηματισμού. Παρόλο που το ΠΑΣΟΚ και, πιο ευεργετικά, η αριστερά βοηθάνε αντί να πιέζουν, γρήγορα θα αναγκαστεί να πιει το πικρό ποτήρι αυτού του φαρμάκου. Άλλη μια φορά θα τροποποιηθούν τα συμπτώματα και θα επιδεινωθεί η αρρώστια. Ο πρωθυπουργός δεν βιάζεται να προβεί στον ανασχηματισμό. Δεν είναι τόσο αφελής, που να μην αντιλαμβάνεται πως δεν υπάρχει θέμα προσώπων. Όσο κι αν τον έχουν εθίσει οι σύμβουλοί του στην καραμέλα του "ιστορικισμού", θα έχει αρχίσει να υποψιάζεται ότι το σήριαλ που παίζεται στην πολιτική σκηνή, το "γράφει" η ιστορία. Αν δεν έχει φτάσει μέχρι εκεί, θα ξέρει αρκετά καλά, ότι - πάντως - δεν το γράφει η πολιτική.

Μόνη αξία των ανασχηματισμών είναι η "επικοινωνιακή". Παραμυθιάζεται δηλαδή η κοινωνία πως τάχα στην θέση του υπουργού τάδε ο κύριος δείνα θα χειριστεί καλύτερα, ή τουλάχιστον όχι χειρότερα, κάποια απ' τα προβλήματα που ξεφυτρώνουν. Αλλά αυτά που παρουσιάζονται ως προβλήματα, είναι τα συμπτώματα της γενικής κοινωνικής κρίσης. Το μόνο που μπορεί να κάνει για την κυβέρνηση ένας ανασχηματισμός είναι να τα κρύβει, ελπίζοντας έτσι σε μια προσωρινή αναβολή στην παραδοχή της χρεοκοπίας της. Και μάλιστα σε μια εποχή που τα διεθνή κέντρα εξουσίας, από Ευρώπη μέχρι Ιαπωνία, πιέζουν για τους δικούς τους ανασχηματισμούς εντείνοντας τους όρους της κρίσης, της οποίας σημειωτέον η απόκρυψη θα ήταν αδύνατη, χωρίς την πολύπλευρη συμμετοχή της Αριστεράς.

Απ' την άλλη μεριά όμως, οι παντοειδείς ανασχηματισμοί συνεπάγονται πραγματικές αλλαγές και άρα έχουν πραγματικές συνέπειες. Οι κυβερνητικές αλλαγές αναδιατάσσουν την εξουσιαστική ιεραρχία, εξυπηρετώντας προσωπικές φιλοδοξίες και συμφέροντα, δημιουργώντας έτσι αντιπαραθέσεις και προσωπικές εχθρότητες που τελικά υπονομεύουν την ήδη ασθενέστατη εσωτερική συνοχή των πολιτικών ομάδων, αποσαθρώνοντας ουσιαστικά την εξουσία. Αλλά η αποσάθρωση της εξουσίας αφού δεν συνοδεύεται με πραγματική αναδιάταξη της κοινωνικής οργάνωσης, έχει δυσμενείς συνέπειες για μεγάλες μερίδες της κοινωνίας. Όσο για τους μετόχους της εξουσίας, αυτοί απλά εκφυλίζονται όλο πιο πολύ και χώνονται όλο πιο βαθιά στα κυκλώματα και στα σκάνδαλα, δημιουργώντας προϋποθέσεις για την έλευση των "καθαρών χειρών" του φασισμού.

Η άποψη όμως πως το έργο το γράφει η ιστορία δεν σημαίνει κισμέτ για την πολιτική! Σημαίνει πως οι πολιτικοί ανασχηματισμοί παντός είδους, αποβλέπουν στην αποτελεσματικότερη διαμόρφωση της εξουσίας, αλλά εκσυγχρονίζουν την κοινωνία. Τον τελευταίο μισό αιώνα, εν ονόματι του "εκδημοκρατισμού", το εξουσιαστικό δίκτυο απλώνεται όλο και πιο ευδιάκριτα μέσα στο κοινωνικό σώμα. Ποιος θα επωφεληθεί απ' την προϊούσα "διαπλοκή" κοινωνίας και εξουσίας; Φυσικά η ελπίδα των μετόχων ή επίδοξων αριστερών μετόχων της εξουσίας θα πεθάνει τελευταία. Θα είναι βέβαια ένας θάνατος ελπιδοφόρος. Μέχρι τότε στους μη εξουσιομανείς χρειάζεται σύνεση.