Πολιτική | ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ | hits: 1804
Η πολεμική αρετή των Ελλήνων
άρθρο
του Κωστή Παπαϊωάννου
Κυρ, 14 Αυγ 2005

Την γιορτάζουν ακόμα αυτή την περιβόητη "πολεμική αρετή" των Ελλήνων; Αν ναι, θα την γιορτάζουν αμήχανα και χωρίς επισημότητες.

Υπάρχει πράγματι μεγάλη αμηχανία στους γιορτασμούς. Το νόημά τους έχει καταντήσει αόριστο. "Έθνος", "Λαός", "Ιστορία", "Πολίτευμα", καθώς και όλοι οι όροι που αφορούν την κοινωνία, έχουν πια αμφίβολη σημασία. Κάθε εθνικός και λαϊκός εορτασμός δεν γεννά πια διαφωνίες, αλλά αντιμετωπίζεται σαν ένα βαρετό, αν όχι θλιβερό, καθήκον. Και η χαρωπή αγορά τον υποκαθιστά με άλλους, για αθλητικές και καλλιτεχνικές επιδόσεις, όπως υποκαθιστά τις φυσικές βιταμίνες με χάπια.

Ποιο χάπι θα υποκαταστήσει την γιορτή της εθνικοφροσύνης για την "πολεμική αρετή" που επέδειξαν οι Έλληνες, στις πλαγιές του Γράμμου; Πάντως η έκβαση του Εμφυλίου, είτε γιορτάζεται είτε πενθείται, έχει εξαιρετική σημασία. Καθόρισε τις τύχες των κατοίκων αυτής της χώρας, τις ταυτότητές τους, την πολιτική τους κατάσταση, την πορεία τους μέχρι σήμερα. Γιατί η μάχη του Γράμμου δεν έληξε ούτε με νίκη ούτε με ήττα αλλά με μια άρρητη συμφωνία. Η εξαθλίωση της συντηρητικής πολιτικής συντέθηκε με την σύγχυση της επαναστατικής πολιτικής και προέκυψε ένας ιδιόρρυθμος πολιτικός λόγος: ο "ψυχροπολεμικός"!

Η κατάσταση, που εκπήγασε από τον Εμφύλιο, ήταν ένα ιστορικό μορατόριουμ μεταξύ επανάστασης και αντεπανάστασης. Το τέλος του, η κατεδάφιση του υπαρκτού σοσιαλισμού, δεν ήταν το "τέλος της ιστορίας" αλλά το τέλος αυτής της άρρητης ιστορικής συμφωνίας. Η τραγικότητα της πολιτικής κατάστασης που ακολούθησε δεν μπορεί πια να κρυφτεί. Αυτό που προσπαθούν να κρύψουν οι "αυθεντίες" της "επιστημονικής" ή της "μαχόμενης" ιστορικοπολιτικής σκέψης, είναι η πηγή της τραγικότητας: η ανυπαρξία ενός πολιτικού λόγου "διάδοχου" του ψυχροπολεμικού.

Η τριαντάχρονη ψυχροπολεμική συνύπαρξη, έχει την ιστορική της εξήγηση. Δεν παύει όμως να είναι η παρατεταμένη επιβίωση ενός πολιτικού συστήματος, βαθειά μέσα στο επόμενό του. Η κατεδάφιση του ανύπαρκτου σοσιαλισμού δεν ήταν το κατόρθωμα του υπαρκτού ιμπεριαλισμού αλλά το πάθημά του. Και τώρα η γέρικη αστική σκέψη προσπαθεί να επιβιώσει εφευρίσκοντας έναν "νεανικό" πολιτικό λόγο. Το αποτέλεσμα της προσπάθειας των φορέων της είναι ένας πολιτικός και ακαδημαϊκός παλιμπαιδισμός.

Η θεωρία του "τέλους της Ιστορίας" γεννήθηκε χρεοκοπημένη. Η βάσιμη συζήτηση, για την αναζήτηση μιας νέας θεωρίας, άνοιξε θέτοντας το ζήτημα της πολιτικής, με την τρομοκρατία, προχώρησε στο ζήτημα της ιστορίας, με τις δεκαετίες '40 και '60 και συμπληρώνεται σαν πολιτική και ιστορία μαζί, με το ζήτημα του έθνους. Πρόκειται όμως για μια συζήτηση που όσο ασφυκτιά σε έναν κύκλο (πραγματικών ή δήθεν) πολιτικών και ακαδημαϊκών αυθεντιών θα παραμένει άκαρπη και αδιέξοδη, στην υπηρεσία της εξουσίας. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι αυτή η συζήτηση άνοιξε σ' έναν τόπο όπου η "πολεμική αρετή" ανθεί όχι μόνο στα όπλα αλλά και στον λόγο.