Πολιτική | ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ | hits: 1051
Το παραμύθι των κακών
άρθρο
του Κωστή Παπαϊωάννου
Κυρ, 18 Δεκ 2005

Η δύναμη της εξουσίας είναι ένας μύθος, καταστροφικός για την κοινωνία. Ο μύθος της κακίας συμπληρώνει τον μύθο της δύναμης και αυξάνει την καταστροφικότητά του.

Ο Χάρολντ Πίντερ με τον λόγο του, για την απονομή του Νόμπελ, συμπλήρωσε τον μακρύ κατάλογο των προσωπικοτήτων που καταγγέλλουν τους Μπους και Μπλερ σαν εγκληματίες. Η απόφασή προσωπικοτήτων όπως ο Πίντερ να κρατήσουν μια τέτοια στάση είναι ενδεικτική της διάλυσης του εξουσιαστικού δικτύου. Αλλά η ίδια η πολιτική τους στάση, υπαινισσόμενη την δυνατότητα μιας "καλύτερης" εξουσίας, μόνο σαν ελπίδα παράτασης της ζωής του συστήματος μπορεί να εκληφθεί. Πρακτικά τέτοιες "καταγγελίες" αποτελούν άλλοθι για τους "συνετούς" του συστήματος με τις πλάτες των "εγκληματιών" και γι αυτούς που δεν θέλουν - ή δεν μπορούν - να δουν την πολιτική λίγο πιο μακριά από την μύτη τους.

Οι Μπους και οι Μπλερ σε όλο τον κόσμο δεν είναι ούτε δυνατοί, ούτε καλοί ή κακοί. Είναι άβουλα ανθρωπάκια, σε διαφόρους συμβολικούς ρόλους, που επανδρώνουν το δίκτυο εξουσίας, τοπικό και παγκόσμιο. Η μοναδική ικανότητά τους - στον αγώνα για την επικράτηση - είναι το μαχαίρωμα του διπλανού τους. Αν έχουν κάποια άλλη πραγματική ικανότητα, την χάνουν μόλις βρεθούν σε μια θέση εξουσίας, αφού αναγκαστικά γίνονται έρμαια των πολύπλοκων εξουσιαστικών μηχανισμών, που λειτουργούν με τους αυτοματισμούς του ανταγωνισμού μέχρι να διαλυθούν, από κάποια μοιραία κρίση.

Ο μύθος της εξουσιαστικής "δύναμης" τροφοδοτήθηκε από τους "μεγάλους" της ιστορίας και ουσιαστικά τελειώνει όταν ο Μαρξ φώτισε τον - ούτε μικρό ούτε μεγάλο αλλά μοναδικό - ιστορικό παράγοντα που είναι η κοινωνία. Η αναθέρμανση του μύθου ξεκινάει μετά το 1950, προσωποποιείται στον μεγαλύτερο "δυνατό" και "κακό" στην ιστορία της ανθρωπότητας, τον Στάλιν! Η ανάλυση του αντισταλινικού μύθου είναι μια άλλη ιστορία. Γενικά πάντως αυτός προέκυψε όταν οι μηχανισμοί εξουσίας που αναδείχτηκαν μετά από την Οκτωβριανή Επανάσταση, έφτασαν στα όριά τους, μπροστά στην πολυπλοκότητα της μεταπολεμικής κοινωνίας. Είναι βέβαιο ότι χρησίμευσε σαν άλλοθι για τους ρόλους ανθρώπων σαν τον (κατά τους Κινέζους κομμουνιστές) "άσσο της μηχανορραφίας και νούλα της πολιτικής", ιδεολογικό πατέρα του ΚΚΕ, και της λοιπής σύγχρονης αριστεράς, Νικήτα Χρουστσόφ.

Ο μύθος ωστόσο της παντοδύναμης κακής εξουσίας, όπως διαμορφώνεται σήμερα, έχει μια ιδιομορφία: Χρησιμεύει σαν προκαταβολικό άλλοθι για ρόλους που δεν ανήκουν στο παρελθόν, αλλά παίζονται αυτή την στιγμή ή προβάρονται για το μέλλον, καθώς το αστικό σύστημα έχει ξεπερνάει για πολύ τα δικά του όρια. Οι εξουσιαστές, κάθε είδους - "εγκληματίες" και "συνετοί" - είναι τόσο αδύναμοι που ο αλληλοσπαραγμός τους καταντάει εξαιρετικά επικίνδυνος για την κοινωνία. Η ψεύτικη δύναμή τους είναι ότι η κοινωνία αντί να φοβάται την παράταση της ζωής τους, φοβάται μήπως ανατιναχτούν σαν καμικάζι, μαζί με το άχρηστο εξουσιαστικό όχημά τους ανάμεσά μας. Ως πότε άραγε θα φοβάται;

 

αναφορές