Ακούω τους επιτελείς της υπαρκτής Αριστεράς να αναφέρονται στο "σάπιο πολιτικό σύστημα" το οποίο απειλούν να "ανατρέψουν" και απορώ: ποιό "σύστημα" είναι αυτό που θα ανατρέψουν και σε ποιο "σύστημα" θεωρούν ότι ανήκουν οι ίδιοι;
Μετά τον πόλεμο και την κήρυξη του ΚΚΕ σε παρανομία οι τότε επιτελείς της Αριστεράς διεκδικούσαν την νομιμότητα μέσα στο συγκεκριμένο ελληνικό πολιτικό σύστημα -- εξαιρετικά σάπιο και τότε -- και αντίθετα οι "νόμιμοι" αστοί πολιτικοί (και Πλαστήρας και Παπάγος) δίκαζαν τους κομμουνιστές για "κατασκοπία" και τους τουφέκιζαν σαν "πράκτορες" του Στάλιν.
Μετά την μεταπολίτευση οι κομμουνιστές έβαλαν μια υπογραφούλα, άλλοι φαρδιά πλατειά άλλη κάπως δυσανάγνωστη, αλλά πάντως κάτω από μια δήλωση που έλεγε ότι δεν απειλούν το σύστημα. Έναντι αυτής της δήλωσης όχι μόνο τους "παραχωρήθηκε" η νομιμότητα μέσα στο σάπιο σύστημα αλλά και τους δόθηκε η δυνατότητα, αντί να κρύβονται σε κάτι τρύπες κάτω από πατώματα, να έχουν "σπίτια του λαού" από γυαλί και "χώρους πολιτισμού" στις καλύτερες πολιτιστικές πιάτσες.
Έχουν επίσης κομματικές επιχειρήσεις και απολαμβάνουν ασυλία και από την εφορία και από την επιθεώρηση εργασίας και τέλος παίρνουν κομματικές επιχορηγήσεις, ήτοι μερίδιο από τα δάνεια της "χρεοκρατίας" και "κλεπτοκρατίας". Δικαίωμά τους όλα αυτά, αλλά ας μας κάνουν την χάρη να ξεκαθαρίσουν ποια ακριβώς είναι η σχέση τους με το σύστημα και ποία η θέση τους μέσα στην κοινωνία.
Για να μιλήσουμε σοβαρά (αν και δεν νομίζω ότι οι ίδιοι οι επιτελείς παίρνουν πια τον εαυτό τους στα σοβαρά) η Αριστερά βεβαίως ανήκει στο σύστημα και δεν θα μπορούσε να μην ανήκει. Όπως δύο μποξέρ που γρονθοκοπούνται πάνω στο ρινγκ συγκροτούν ένα σύστημα και ανήκουν σ' αυτό ώσπου να τελειώσει ο αγώνας, έτσι και δυό αντίπαλες πολιτικές παρατάξεις ανήκουν στο σύστημα που συγκροτούν με την αντιπαράθεσή τους ώσπου να αλλάξει το πολιτικό καθεστώς.
Με άλλα λόγια το σύστημα δεν είναι τίποτα άλλο από το ολοκλήρωμα του πολιτικού λόγου και της πολιτικής δράσης της κοινωνίας σε κάθε διακριτή ιστορική περίοδο.
Το πρόβλημα τελικά για την κοινωνία και για τους αριστερούς της κοινωνικής βάσης δεν είναι αν η Αριστερά ανήκει στο πολιτικό σύστημα αλλά αν παίζει επαναστατικό ή συντηρητικό ρόλο μέσα σ' αυτό. Ακριβώς όμως το γεγονός ότι η Αριστερά των επιτελείων από την δεκαετία του '60 και μετά έχει παίξει έναν (ανοικτό και ομολογημένο) ρόλο συντήρησης και όχι αλλαγής του συστήματος είναι που αναγκάζει σήμερα τους επιτελείς της να αρνούνται την θέση τους μέσα σ' αυτό.
Βεβαίως μετά την σύγκρουση της δεκαετίας του '40 και την διάσπαση του επαναστατικού κινήματος στην δεκαετία του '60, έχει προκύψει σχετικά με την οντολογία και την ιστορικότητα του πολιτικού συστήματος ένα σοβαρό θεωρητικό ζήτημα. Ένα ζήτημα άλλωστε που έχει να κάνει και με την παράκαμψη της διαλεκτικής λογικής μέσω της συστημικής θεωρίας. Το ψεύδος όμως του μεταπολεμικού διαχωρισμού ανάμεσα σε χώρες του "σοσιαλισμού" και σε χώρες του "καπιταλισμού" που έχει πια καταρρεύσει και το ψεύδος του διαχωρισμού ανάμεσα στο σύστημα της "συντήρησης" και στο σύστημα της "αλλαγής" που σήμερα βαίνει ραγδαία προς την οριστική κατάρρευση.
Αυτό όμως που μας ενδιαφέρει άμεσα είναι να απαντηθεί καθαρά από όλους το ερώτημα της κοινωνικής προοπτικής, το ερώτημα δηλαδή που σχετίζεται άμεσα με το πολιτικό σύστημα και την θέση του καθ' ενός μέσα σ' αυτό:
Το ερώτημα είναι αν θεωρεί κανείς ότι ή κρίση θα τελειώσει (α) με την αποκατάσταση, υπέρ της κοινωνίας, του κράτους δικαίου και της δημοκρατικής εξουσίας ή μήπως θα τελειώσει (β) με την απόρριψη, από την κοινωνία, και του κράτους και της εξουσίας.
Οι επιτελείς όλων ανεξαιρέτως των αριστερών συγκροτήσεων δίνουν ρητώς ή εμπράκτως την πρώτη απάντηση, προσπαθώντας όμως μετά μανίας να κρύψουν ότι απορρίπτουν μετά βδελυγμίας την δεύτερη. Ο μανιακός φετιχισμός της εξουσίας που τους εμποδίζει να αντιληφθούν την σημασία της κρίσης και τους εξαναγκάζει να δίνουν την πρώτη απάντηση, δεν μπορεί πια να κρυφτεί. Κι από την άλλη μεριά είναι φανερό ότι το κράτος σαν βασική αποκρυστάλλωση των σχέσεων εξουσίας καταρρέει μπροστά στα μάτια μας.
Η μόνη λύση επομένως στην οποία μπορούν να καταφύγουν είναι να αποσιωπούν το ζήτημα το ερώτημα της κοινωνικής προοπτικής, να παρακάμπτουν το ζήτημα της εξουσίας και να λογοκρίνουν ασύστολα όποιον τα θέτει.
Μπορούμε να πούμε ορθά κοφτά, πως η αυταπάτη της ανασύστασης του κράτους δικαίου και της δημοκρατικής λειτουργίας του πολιτεύματος μέσω του "ελέγχου" και βεβαίως της βίας είναι η φασιστική απάντηση στην κρίση. Μια απάντηση που απλώς αναβάλλει την κατάρρευση του συστήματος πρόσκαιρα και αυτό με τρομακτικό κόστος. Το ακανθώδες πρόβλημα όμως είναι να φωτιστεί ο δρόμος της κοινωνικής αλλαγής, να εξηγηθεί η φασιστική πολιτική ως εναλλακτική της επαναστατικής πολιτικής και τέλος να ερμηνευτεί η μανιακή εμμονή των επιτελών στην φασιστική απάντηση στο ερώτημα της κρίσης.
Τα προβλήματα όμως της κοινωνικής αλλαγής λύνονται στον δρόμο της αλλαγής και η κοινωνία έχει ήδη μπει στον δρόμο της αλλαγής. Το πρώτο πράγμα που θα γίνει είναι ότι θα γρήγορα εξαναγκαστεί ο καθένας να ξεκαθαρίσει την θέση του. Οι αριστεροί της κοινωνικής βάσης θα έχουν την ευκαιρία να επιταχύνουν αυτή την διαδικασία τονίζοντας το ερώτημα της προοπτικής και πιέζοντας προς την κατεύθυνση μιας καθαρής απάντησης.