Νέα Αριστερά | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 1692
Οπορτουνισμός, τελευταία φορά
άρθρο
του Κωστή Παπαϊωάννου
Τετ, 21 Ιαν 2015

Έγραφα στο προηγούμενό μου σημείωμα, πως σ' αυτές τις εκλογές δεν παίζεται ένα πολιτικό παιχνίδι αλλά ένα ιστορικό παιχνίδι και αναφέρθηκα σε μια επιστροφή στην κατάσταση του 1943. Σ' αυτό εδώ το κείμενο θα ήθελα να εξηγήσω συνοπτικά πώς διαμορφώνεται αυτή η επιστροφή. Το ιστορικό παιχνίδι δεν είναι ένα παιχνίδι αριστοτέλειας λογικής αλλά ένα παιχνίδι διαλεκτικής λογικής κατά την οποία ή έκβαση του παιχνιδιού δεν έχει καμιά σχέση με τους στόχους των δύο παικτών αλλά εκβαίνει σε ένα επόμενο παιχνίδι με άλλους παίχτες. Και τέλος το παιχνίδι αυτό δεν παίζεται πια σήμερα σε έναν τόπο, ή κατά τόπους, αλλά ουσιαστικά -- με πολύπλοκους τρόπους και μορφές, που δεν έχουμε μάθει να τους διακρίνουμε -- σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη.

Με άλλα λόγια, αυτές οι εκλογές είναι σημαντικές όχι απλά για μας, για την ελληνική κοινωνία, αλλά για την παγκόσμια κοινωνία της οποίας λειτουργικό μέρος είναι και η ελληνική. Είναι σημαντικές αυτές οι εκλογές, όχι γιατί κάποιος τυχάρπαστος Τσίπρας διεκδικεί αυτός, αντί ενός ασήμαντου Σαμαρά, τον ρόλο του ντόπιου εντολοδόχου της αυτοκρατορικής εξουσίας αλλά γιατί στις εκλογές αυτές θα παιχτεί πειραματικά και συμβολικά η σύγκρουση ανάμεσα στον οπορτουνισμό και στον φασισμό, που σύντομα θα παίζεται πραγματικά σε ολόκληρη την υφήλιο.

Ζούμε σήμερα στον κόσμο που χωρίστηκε το 1949 σε δυο ψεύτικους κόσμους, έναν δήθεν "καπιταλιστικό" και έναν δήθεν "σοσιαλιστικό" για να ενωθεί και πάλι το 1989 σε έναν κόσμο ψευδώς ενιαίο ο οποίος δήθεν συγκροτείται από μια δήθεν αντίθεση μιας δήθεν "σοσιαλιστικής" και μιας δήθεν "καπιταλιστικής" πολιτικής.

Οι ελληνικές εκλογές του 2015 θα μείνουν στην παγκόσμια ιστορία σαν μια τεράστια φαρσοκωμωδία στην οποία η αλήθεια αναδεικνύεται υπέρλαμπρη μέσα από τον (ρητό ή έμπρακτο) θρασύτατο χλευασμό της. Μια φαρσοκωμωδία που έχει τα δυό βασικά -- αντίθετα και συγχρόνως ταυτόσημα -- πρόσωπα της σημερινής κοινωνικής πραγματικότητας, το συντηρητικό και το επαναστατικό, καλυμμένα όμως κάτω από τις φθαρμένες, μέσα από τον ιστορικό χρόνο, μάσκες του φασισμού και του οπορτουνισμού. Και όπως η "άλλη μέρα" του ελληνικού εμφυλίου ήταν συμβολικά η άλλη μέρα της παγκόσμιας κοινωνίας που τέλειωσε το 2004, έτσι και η άλλη μέρα των ελληνικών εκλογών θα είναι συμβολικά η άλλη μέρα της παγκόσμιας κοινωνίας που άρχισε το 2004.

Η άλλη μέρα των εκλογών δεν θα ξημερώσει με την παλιά και οικεία κυριαρχία του φασισμού όπως το 1944 ούτε με την επανάληψη του πασοκικού "σοσιαλισμού" όπως το 1974 αλλά με την πρώτη δοκιμή της τυπικής κυριαρχίας του οπορτουνισμού. Έλεγα ήδη στο προηγούμενο κείμενο πως όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, όπως κι αν διαμορφωθούν οι συμμαχίες των "αγγέλων" του οπορτουνισμού με τους "διαβόλους" του φασισμού, η πλευρά που θα κυριαρχεί στο ελληνικό πολιτικό σύστημα θα είναι η οπορτουνιστική. Αυτό, ότι κι αν πιστεύουν οι αντιμαχόμενοι παράγοντες του αυτοκρατορικού συστήματος, δεν το έχουν αποφασίσει αυτοί αλλά ο "ρους της ιστορίας".

Δεν είναι τυχαίο πως όλοι σήμερα έχουν ήδη ξεχάσει την τεράστια ηλιθιότητα των συμφραζομένων του προεκλογικού αγώνα και μιλούν για την άλλη μέρα των εκλογών. Δεν είναι καθόλου τυχαίο πως ουσιαστικά ουδείς σκέφτεται το αποτέλεσμα σαν ποιο κόμμα θα είναι το πρώτο και ποιο το δεύτερο αλλά όλοι προσπαθούν να φανταστούν την κατάσταση που θα επακολουθήσει ανάλογα με το αν θα έχει ή δεν θα έχει ο ΣΥΡΙΖΑ αυτοδυναμία. Δεν είναι τέλος καθόλου τυχαίο πως ακόμα κι όλοι αυτοί που λιγουρεύονται μια θεσούλα "τελώνου" ή "φαρισαίου" στην μετεκλογική διακυβέρνηση της αυτοκρατορικής επαρχίας, κρατάνε συγχρόνως (και κυρίως) μια "πισινή" για τους "αγώνες" που τάχα "θα συνεχιστούν" γιατί να μην χάσουν τελείως την επαφή με τους ευκαιριακούς «θαυμαστές» τους και «οπαδούς» τους.

Ωστόσο, την επομένη των εκλογών, το θέατρο τελειώνει και αρχίζει η πραγματική πολιτική ζωή που έτσι κι αλλιώς δεν την αποφασίζουν οι σιτιζόμενοι από τις αγορές έλληνες μισθοφόροι της αυτοκρατορίας αλλά η κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας: και σ' αυτή την πολιτική ζωή θα παρουσιαστούν προς επίλυση δύο ψεύτικα προβλήματα που καλύπτουν τα δύο πραγματικά:

Το πρώτο ψεύτικο πρόβλημα είναι με ποιο τρόπο θα στρατευθεί ο λαός ενεργητικά και παθητικά στην κυβέρνηση της χώρας, για να ξεφύγει από την κρίση, αντί του πραγματικού προβλήματος που είναι πώς θα οργανωθεί η ελληνική κοινωνία σύμφωνα με τις απαιτήσεις της κρίσης. Το δεύτερο πρόβλημα είναι πώς θα "διαπραγματευτεί" η κυβέρνηση την μίζερη "δανειακή" επιβίωση της ελληνικής κοινωνίας αντί του πραγματικού προβλήματος που είναι πώς θα συνδεθεί η ελληνική κοινωνία με τις κοινωνίες του κόσμου στην πορεία της επαναστατικής ανασυγκρότησης που επιβάλει η κρίση.

Από τις εκλογές και μετά η πορεία του πολιτικού συστήματος θα είναι μια πορεία εσωτερικών συγκρούσεων ανάμεσα στην φασιστική και στην οπορτουνιστική πολιτική για την επιλογή μιας φασιστικής ή οπορτουνιστικής "λύσης" σε όλες τις εκδοχές των προβλημάτων πολιτικής οργάνωσης και πολιτικού προσανατολισμού που θα παρουσιάζονται. Σ' αυτή την πορεία η οπορτουνιστική πλευρά θα κυριαρχεί και η φασιστική πλευρά θα αντιστέκεται σθεναρά αλλά κάθε νίκη της οπορτουνιστικής πλευράς θα αδυνατίζει και τις δύο πλευρές μέχρι την πλήρη διάλυση τους. Η διαδικασία αυτή είναι πολύπλοκη θα έχει όμως, όποιος το επιθυμεί από τους αριστερούς της κοινωνικής βάσης, την ευκαιρία να την αναγνωρίζει στα δραματικά γεγονότα που θα ακολουθήσουν τις εκλογές.

Το σίγουρο πάντως είναι πως κάθε σύγκρουση μεταξύ φασισμού και οπορτουνισμού, από την ελάχιστη τοπική μέχρι την μέγιστη παγκόσμια θα καταλήγει στην αντικατάστασή της με την αντίθεση μεταξύ συντηρητισμού και επαναστατικότητας.

Πιστεύω τελικά πως οι ελληνικές εκλογές του 2015 θα είναι, συμβολικά, το κύκνειο άσμα του οπορτουνισμού που σήμερα λειτουργεί σαν οπισθοφυλακή και σαν τελευταία ελπίδα του εξουσιαστικού συστήματος για την επιβίωσή του. Κλείνοντας αυτό το κείμενο θα ήθελα να πω ότι είναι εν γνώσει μου πως μια αντίληψη σαν αυτή που εκφράζεται εδώ είναι δυσάρεστη στους αριστερούς της κοινωνικής βάσης, όχι μόνο σ' αυτούς που «ελπίζουν» στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και σ' αυτούς που κάνουν κριτική στην πολιτική του. Δυστυχώς ή ευτυχώς η κατάσταση που ζούμε σήμερα δεν ευνοεί την ψύχραιμη συζήτηση μεταξύ των αριστερών της βάσης: αύριο όμως τα πράγματα θα είναι διαφορετικά και τότε ίσως κείμενα σαν αυτό θα έχουν κάποια χρησιμότητα.