Πολιτική | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 1624
Η πρωτομαγιά απέθανε, ζήτω η πρωτομαγιά...
σημείωμα
των Σελίδων Κριτικής
Κυρ, 02 Μαϊ 2010

Αυτή την πρωτομαγιά έγινε η κηδεία της Αριστεράς των επιτελείων. Τον επόμενο Μάη θα γιορτάσουμε την πρωτομαγιά με την Αριστερά της κοινωνικής βάσης.

Η εικόνα αυτής της πρωτομαγιάς ήταν η γνωστή, το κλίμα όμως των εκδηλώσεων ήταν παράξενο. Ο κόσμος που πήγε στις εκδηλώσεις δεν ενδιαφερόταν πια να ακούσει τις ομιλίες και οι ομιλητές δεν ενδιαφερόντουσαν να ακουστούν. Οι τελευταίοι μετρούσαν, από ψηλά, κεφάλια και έλεγαν ..."δυστυχώς, πάλι καλά". Με άλλα λόγια, στην πρώτη πρωτομαγιά της πανθομολογούμενης πλέον κρίσης η κοινωνία έχει αντιληφθεί ότι τέλειωσαν τα ψέματα αλλά δεν έχει αντιληφθεί ποια είναι και πόσα είναι τα ψέματα που τελείωσαν! Την απάντηση την περιέχει η ίδια κρίση και την επαναλαμβάνουν, χωρίς να το θέλουν, όσοι ανοίγουν το στόμα τους για να μιλήσουν γι αυτήν.

Η απάντηση είναι πως ό,τι λέγεται είναι ψέμα. Από όποια πολιτική τάση κι αν λέγεται, όποια κι αν είναι η πρόθεση αυτού που το λέει, όποιος κι αν είναι ο στόχος αυτού που λέγεται, είναι ψέμα. Με άλλα λόγια, οτιδήποτε τίθεται δια λόγου, και έτσι γίνεται θεσμός, και έτσι εντάσσεται μέσα στο υπάρχον θεσμικό σύστημα, είναι ψέμα. Τελικά το θεσμικό σύστημα, το σύστημα όλων ανεξαιρέτως των θεσμών, είναι ψέμα. Αλήθεια είναι μόνο ότι έχει αναμφισβήτητη υλική υπόσταση: πριν εκτιμηθεί αν είναι μεγάλο ή μικρό, μακρινό ή κοντινό, σκληρό ή μαλακό, φωτεινό ή σκοτεινό, πικρό ή γλυκό, πριν αξιολογηθεί αν είναι καλό ή κακό, ωραίο ή άσχημο, ακριβό ή φθηνό, χρήσιμο ή άχρηστο.

Σε τελευταία ανάλυση, αλήθεια είναι μόνο αυτό για το οποίο κανείς από αυτούς που τους αφορά δεν θα μπορούσε να έχει αντίρρηση περί του ότι υπάρχει.

Κανείς δεν θα μπορούσε να έχει αντίρρηση για παράδειγμα πως υπάρχει η πρώτη μέρα του Μάη, πως κάποιοι την ονομάζουν Πρωτομαγιά και κάποιοι άλλοι Εργατική Πρωτομαγιά. Πως αυτή την μέρα κάποιοι βγάζουν αφίσες που καλούν σε συγκέντρωση, πως κάποιοι συγκεντρώνονται σε πλατείες, πως κάποιοι ανεβαίνουν σε ένα ψηλό πράγμα που το λένε βήμα, και μιλάνε από ψηλά πάνω από τα κεφάλια κάποιων που ακούνε. Κανείς δεν μπορεί να έχει αντίρρηση πως κάποιοι κάνουν πορείες, πως κάποιοι φωνάζουν φράσεις από τις ντουντούκες και κάποιοι άλλοι τις επαναλαμβάνουν ως συνθήματα.

Είναι αλήθεια λοιπόν, ότι όλα αυτά γίνονταν κάθε χρόνο και έγιναν και φέτος. Αλλά ότι αυτά που έγιναν είναι εργατικοί αγώνες και θα αντιμετωπίσουν την κρίση, η οποία κρίση είναι "τέτοια" και όχι "αλλιώτικη", και γι αυτήν φταίνε οι "αυτοί" και όχι οι "εμείς" και πρέπει να την πληρώσουν οι "καπιταλίστες" και όχι οι "εργάτες", και ότι αντιμετωπίζεται με την "παραγωγικότητα" και όχι με την "χρεοκοπία". Όλα αυτά είναι ψέματα, είναι πιθανόν σοφά ψέματα, έξυπνα ψέματα, ωραία ψέματα, συγκινητικά ψέματα, αλλά πάντως ψέματα.

Σύμφωνα με το δικό μου ψέμα, κρίση είναι, ακριβώς, το γεγονός της πλήρους διάστασης ανάμεσα στην ύπαρξη μιας υποχρεωτικής πραγματικότητας και στην ανυπαρξία ενός υποχρεωτικού θεσμικού λόγου. Η πλήρης διάσταση ανάμεσα στο πραγματικό κοινωνικό σύστημα και στο θεσμικό κοινωνικό σύστημα. Η αντίφαση ανάμεσα στην απόλυτη συμφωνία περί της υλικής πραγματικότητας και στην απόλυτη ασυμφωνία για την εκτίμηση της υλικής πραγματικότητας.

Ωστόσο σαν άτομα δεν μπορούμε να ζήσουμε μέσα σε μια τέτοια αντίφαση. Είμαστε υποχρεωμένοι να εκτιμούμε και να αξιολογούμε τουλάχιστον ένα μέρος από τα υλικά πράγματα που αναγνωρίζουμε ως υπαρκτά, ένα μέρος της πραγματικότητας που μας περιβάλει. Και κατ' επέκταση σαν κοινωνικά άτομα, σαν μέλη μιας κοινωνίας δεν μπορούμε να ζήσουμε αν δεν συμφωνήσουμε στην εκτίμηση και αξιολόγηση ενός ελάχιστου αριθμού από τα υλικά πράγματα και υλικές καταστάσεις που θεωρούμε ότι υπάρχουν. Αυτή είναι η υποχρεωτική συνθήκη ύπαρξης της κοινωνίας και αυτή σήμερα απειλείται από την κρίση.

Μέχρι σήμερα αυτή η ελάχιστη συμφωνία σχηματιζόταν μέσω της εκπροσώπησης των εκτιμήσεων και των αξιολογήσεών μας, στο κοινωνικό σύνολο, από τα πολιτικά κόμματα. Οι αντιπαραθέσεις τους, ακόμα και οι συγκρούσεις τους, υπηρετούσαν την αποκατάσταση μιας συμφωνίας πάνω σε έναν τόπο που περιλαμβάνει σημαντικά τμήματα της πραγματικότητας. Τόπο που άλλωστε συνιστούσε τον θεσμό του κράτους.

Η πιο ενδεικτική εκδήλωση της κρίσης είναι η διάλυση του κράτους που συντελέστηκε από την στιγμή που οι λειτουργοί αυτού του θεσμού, τα επιτελεία των κομμάτων, αναγκάστηκαν να ομολογήσουν ότι το κράτος, ο κεντρικός θεσμός μέσα στον οποίο έχουν νόημα ύπαρξης, όχι απλά ετεροκαθορίζεται αλλά βρίσκεται δέσμιο ενός δευτερεύοντος, βοηθητικού και μάλιστα άυλου θεσμού, όπως είναι το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Οι παραπάνω σκέψεις με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η κρίση δεν μπορεί παρά να αποδεσμεύσει την κοινωνική βάση όλων των σημερινών κομμάτων από τα κομματικά επιτελεία. Και φυσικά το εξαιρετικά πολύπλοκο και πολιτικά πρωτοφανές ζήτημα αυτής της αποδέσμευσης αφορά πριν απ' όλα την κοινωνική βάση των αριστερών κομμάτων. Μέσα στον χρόνο που έρχεται και μέσα στις συγκρούσεις που θα δημιουργηθούν οι συμμαχίες των επιτελείων και μάλιστα των αριστερών επιτελείων θα διαλυθούν περαιτέρω. Οι άνθρωποι της κοινωνικής βάσης της Αριστεράς θα αποκαταστήσουν μέσα από ειλικρινείς και καθαρές ιδεολογικές αντιπαραθέσεις την ενότητα μεταξύ τους και με ολόκληρη την κοινωνική βάση.