Η επέτειος της έναρξης των Δεκεμβριανών, κατά την άποψή μου, είναι σήμερα στις 4 του Δεκέμβρη. Στις 3 του Δεκέμβρη άρχισαν τα Δεκεμβριανά στο επίπεδο της πολιτικής, στο επίπεδο της αντιπαράθεσης για την εξουσία. Αλλά στο επίπεδο της κοινωνικής βάσης (του λαού όπως έλεγαν τότε) τα δεκεμβριανά άρχισαν σαν σήμερα, στις 4 του Δεκέμβρη του 1944, σαν αντιπαράθεση για την κοινωνική προοπτική. Σαν σήμερα οι άνθρωποι της κοινωνικής βάσης ανεξαρτητοποιήθηκαν από την αντιπαράθεση των πολιτικών για την εξουσία. Το δίλλημα «ή τις αλυσίδες ή τα όπλα» μπορεί να τέθηκε από το πανό της επαναστατικής πλευράς της κοινωνίας αντιπροσώπευε όμως εξ ίσου και την συντηρητική πλευρά.
Το δίλημμα και η αντιπαράθεση πάνω σ' αυτό των δύο πλευρών της κοινωνίας δεν ανέκυψε ξαφνικά τον Δεκέμβρη του 1944. Ολόκληρη η σύγκρουση της δεκαετίας του '40 χαρακτηρίζεται από αυτό το δίλλημα. Οι μάχες διεξάγονται πάντοτε από τους ανθρώπους της βάσης αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Το κύριο είναι ότι η στρατηγική της σύγκρουσης προκύπτει επίσης μέσα από την πραχτική των ανθρώπων της βάσης. Στην δεκαετία του '40 αποδείχθηκε η δύναμη των ανθρώπων της βάσης αλλά και η αδυναμία της κοινωνίας να πραγματοποιήσει την επαναστατική κοινωνική αλλαγή επειδή οι άνθρωποι της κοινωνικής βάσης, δεν είχαν την δυνατότητα να ηγεμονεύσουν στην διεξαγωγή της σύγκρουσης και να ξεπεράσουν τους δισταγμούς και τις τάσεις συμβιβασμού και υποταγής που αναπτύσσονταν στις ηγεσίες τους.
Στις 4 Δεκεμβρίου 1044 στα Δεκεμβριανά οι άνθρωποι της βάσης επέβαλαν την σύγκρουση. Δεν υπήρχε όμως τότε η δυνατότητα να επαναστατικοποιηθεί η σχέση της βάσης με την ηγεσία, να τροποποιηθεί η οργάνωση και να συγχωνευθεί η καθοδήγηση με την πραχτική δουλειά. Η κατάληξη στην Βάρκιζα ήταν μοιραία, όχι γιατί την επέβαλαν οι "ξένοι" αλλά γιατί οι επιτελείς της Αριστεράς είχαν ήδη διαβρωθεί από την προοπτική της εξουσίας.
Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά στην μορφή τους αλλά η ουσία του προβλήματος παραμένει η ίδια και το πρόβλημα της επαναστατικής οργάνωσης παραμένει άλυτο. Η κύρια έκφραση του οπορτουνισμού που έχει εξαπλωθεί σε όλες τις εκδοχές της σημερινής Αριστεράς των επιτελείων είναι η επιμονή των επιτελών στην προπολεμική πολιτική οργάνωση. Σήμερα όπως τον Δεκέμβρη του 1944, ο θανάσιμος κίνδυνος για την κοινωνία είναι ο φασισμός. Είναι όμως οι επιτελείς του οπορτουνισμού, με την εξουσιαστική ρητορεία τους και την λυσσασμένη τους προσπάθεια να επιβάλουν την εξουσία τους στην κοινωνική βάση, που καλλιέργησαν τον φασισμό στην συντηρητική πλευρά της κοινωνίας.
Σήμερα όπως τον Δεκέμβρη του 1944, οι αριστεροί της κοινωνικής βάσης βρίσκονται αντιμέτωποι με τον φασισμό. Δεν θα μπορέσουν να τον πολεμήσουν αν δεν αντιπαρατεθούν αποφασιστικά στον οπορτουνισμό. Οι επιτελείς της οπορτουνιστικής Αριστεράς, νομίζουν ότι θα παρακάμψουν τον σημερινό φασισμό συμμαχώντας με τους επιτελείς των συντηρητικών επιτελείων. Η δεκαετία του '40 έδειξε όμως ότι η συμμαχία της επαναστατικής πλευράς με την συντηρητική πλευρά της κοινωνίας μόνο στο επίπεδο της βάσης μπορεί να συγκροτηθεί. Τα Δεκεμβριανά έδειξαν ότι ο πόλεμος ενάντια στον φασισμό, στο επίπεδο της κορυφής είναι από την αρχή χαμένος.