Πολιτική | ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ, Κυρ, 19 Δεκ 2004 | hits: 1516
Προεδρία και Δημοκρατία
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Κυρ, 19 Δεκ 2004

Τώρα που έχουμε πρόεδρο και είδαμε πως τον αποκτήσαμε, είναι ευκαιρία να σκεφτούμε τους τύπους και την ουσία του πολιτεύματος μας. Γιατί, αν περιμένουμε από τους πανεπιστημιακούς συνταγματολόγους να μας εξηγήσουν τι συμβαίνει, θα χρειαστεί να περιμένουμε πολύ. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι, ενώ υπάρχει μεγάλη συζήτηση για το κράτος, για το έθνος και για το εθνικό κράτος, για τον κρατισμό, για τον εθνισμό, κανείς από τους φλύαρους της συνταγματολογίας δεν θέτει σοβαρά το ζήτημα του συντάγματος.
Το πραγματικό πολίτευμα της Ελλάδας σήμερα είναι η Τηλεοπτική Δημοκρατία και το πραγματικό σύνταγμά της είναι το πλέγμα των νόμων που καθορίζουν την λειτουργία του Τηλεοπτικού Κοινοβουλίου. Άρχισαν βέβαια κάποιοι να μιλάνε για "τηλεοπτική δημοκρατία", μιλάνε όμως ειρωνικά. Σαν αυτή να είναι παράβαση της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας που πρέπει να σταματήσει και να υπάρξει επιστροφή στην ορθοδοξία της αστικής δημοκρατίας. Με άλλα λόγια, όνειρα αστικοθερινής νυκτός!

Το σύνταγμα ορίζει την διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ορίζει ποιος μπορεί να τον προτείνει, ποιος και σε ποιο πλαίσιο θα τον ψηφίσει, τι θα γίνει αν δεν πάρει όσες ψήφους πρέπει. Όλη η λογική του συντάγματος έχει ήδη ανατραπεί πλήρως, ενώ αντίθετα εφαρμόζεται πλέρια η λογική του τηλεοπτικού συντάγματος. Σύμφωνα με το σύνταγμα τα κόμματα όφειλαν να κάνουν τις προτάσεις τους, για το βασικό πολιτειακό ζήτημα, που είναι η προσωποποίηση της πεμπτουσίας της Αστικής Δημοκρατίας.
Αν οι διαφορές στις προτάσεις ήταν μεγάλες, βεβαίως τα κόμματα όφειλαν να πάρουν την ευθύνη του να οδηγήσουν την κοινωνία σε εκλογές. Προτίμησαν αντί γι αυτό να παίξουν το παιχνίδι των εντυπώσεων και να οδηγηθούν σε μια κοινά (μεταξύ τους) αποδεκτή πρόταση που να μην έρχεται σε αντίθεση με την εκφρασμένη κοινή γνώμη. Αυτό φαίνεται δημοκρατικό αλλά είναι αντίθετα άκρως προσβλητικό τόσο για τον θεσμό της Προεδρίας όσο και για τον θεσμό της Δημοκρατίας.

Είχαμε ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα εφαρμογής της Τηλεοπτικής Δημοκρατίας. Το θεσμικό πρόσωπο του προέδρου υποβιβάστηκε σε ένα άθυρμα άνευ πραγματικής υπόστασης. Ένα αντικείμενο, αντί υποκείμενο, πολιτικών χειρισμών, πριν ακόμα υπάρξει. Ο θεσμός της Δημοκρατίας ξεφτιλίστηκε εντελώς παρόμοια αλλά ακόμη περισσότερο. Αντί να ερωτηθεί ο πολίτης ποια άποψη θέλει στην προεδρία, ρωτήθηκε αν τον βολεύουν οι πρόωρες εκλογές.

Αυτήν έχουμε, αυτή είναι, η Τηλεοπτική Δημοκρατία: η δημοκρατία της αγοράς! Οι πολίτες δεν θεωρούνται πολίτες αλλά καταναλωτές πολιτικών πληροφοριών. Ωθούνται να αγοράσουν πακέτα πληροφοριών, όχι ανάλογα με την άποψη που περιέχουν, αλλά ανάλογα με την επεξεργασμένη σχέση τους με το περιτύλιγμα. Η Τηλεοπτική Δημοκρατία, σαν εξουσία, οδηγεί την κοινωνία σε μια κατάσταση παιχνιδιού, που υποτίθεται πως παίζουν οι μέτοχοί της. Ήδη όμως το υλικό πλαίσιο του παιγνίου αντιστρέφει την θέση αντικειμένου και υποκειμένου. Και γοργά η εξουσία γίνεται το παίγνιο με το οποίο ασκείται η κοινωνία.