Ιστορικό της Αριστεράς | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 2039
διάλυση μέσω "ενότητας" δια του τύπου...
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Κυρ, 20 Δεκ 2009

Μέσα στο μπάχαλο του ΣΥΡΙΖΑ, ανακοινώθηκε ότι οι αρχηγοί της ΚΟΕ και της ΚΕΔΑ αποφάσισαν να κλείσουν τα έντυπά τους "Αριστερά!" και "Ενότητα" και να εκδώσουν από κοινού μια εβδομαδιαία εφημερίδα που όπως λένε θα γράφεται από όλη την Αριστερά, θα ανήκει σε όλη την Αριστερά, θα έχει την υποστήριξη του Αλέκου Αλαβάνου, θα έχει συντακτική επιτροπή από αξιόλογα πρόσωπα, θα έχει πολλούς νέους και αξιόλογους συνεργάτες και ότι γενικά θα είναι "το κάτι άλλο" στον χώρο της Αριστεράς.

Τα νέα είναι καλά και αισιόδοξα, παρόλο που τα ανταγωνιζόμενα επιτελεία των συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ, η πρακτική τους σ' αυτόν, η αμαρτωλή ιστορία τους και άλλα γνωστά και άγνωστα στο πλατύ κοινό, δεν εμπνέουν καμιά εμπιστοσύνη. Πέρα από αυτό, είναι αμφίβολη η διάθεση και η δυνατότητα των προσώπων της σημερινής Αριστεράς, ακόμα και των πιο αξιόλογων, ακόμα και για αντικειμενικούς λόγους, να θέσουν προ οφθαλμών τον μακροπρόθεσμο στόχο της ανανέωσης της επαναστατικής σκέψης, πράγμα που αποτελεί προϋπόθεση και λόγο ύπαρξης της Αριστεράς. Ωστόσο, παρ' όλες τις αμφιβολίες μια πρωτοβουλία που ανταποκρίνεται σε μια πραγματική έλλειψη της κοινωνίας δεν μπορεί παρά να είναι τουλάχιστον ενδιαφέρουσα.

Την περασμένη Τετάρτη, 16 Δεκεμβρίου 2009, έγινε στην Θεσσαλονίκη μια "ανοικτή συνέλευση" που υποτίθεται ότι θα συζητούσε, με την παρουσία των αρχηγών των δύο συνιστωσών, το ζήτημα της προς έκδοση εφημερίδας. Από αυτά που ακούστηκαν εκεί επιβεβαιώθηκε η χειρότερη εκδοχή της κατάστασης για την οποία υπάρχουν αμφιβολίες, αλλά το κλίμα της συνέλευσης, παρ' όλο που μόνο συνέλευση δεν ήταν, δεν αφαίρεσε ούτε κατά το ελάχιστο την αισιοδοξία ότι η ζοφερή κατάσταση που αποπνέει ο λόγος των αρχηγών είναι προσωρινή και ότι αντίθετα η εν δυνάμει δυνατότητα του κόσμου της κοινωνικής βάσης, να υπερβεί το τέλμα της σημερινής Αριστεράς είναι απεριόριστη.

Με την κριτική του εντύπου που προαναγγέλθηκε, από τους αρχηγούς, σε σχέση με αυτό που, κατά την γνώμη μου, απαιτεί η κοινωνία από την Αριστερά θα ασχοληθώ (ελπίζω) προσεχώς. Εδώ θα ήθελα να μιλήσω με πολύ γενικό τρόπο για την μορφή που παίρνει η αντίφαση ανάμεσα στις απαιτήσεις της βάσης και στα σχέδια των επιτελείων. Το παράδειγμα της δημιουργίας ενός έντυπου μέσου εκφοράς λόγου είναι ευκαιρία για την παρατήρηση της αυτής της αντίφασης που ταλαιπωρεί την Αριστερά, και που έτσι κι αλλιώς, είναι αντίφαση ακριβώς στο επίπεδο του λόγου.

Ο άξονας της συγκεκριμένης αντίφασης είναι η λογική της ενότητας. Άλλη είναι η λογική της ενότητας όπως την παρατηρούμε στο επίπεδο της κοινωνικής βάσης και άλλη η λογική της ενότητας όπως την εννοούν στο επίπεδο των πολιτικών επιτελείων. Η ενότητα στην κοινωνία είναι ενότητα στην βάση των επίκαιρων αντιθέσεων και είναι δεδομένη και μάλιστα ενισχύεται, ακόμα και στις εποχές των πιο άγριων συγκρούσεων, αλλιώς δεν θα υπήρχε κοινωνία. Στο επίπεδο των επιτελείων αντίθετα η ενότητα υπάρχει μόνο προσωρινά και τελεί πάντα υπό την αίρεση των ιδιαίτερων συμφερόντων.

Η ιδέα ότι η ενότητα της κοινωνίας είναι ιστορική αναγκαιότητα δεν είναι καινοφανής. Σ' αυτή συμπυκνώνεται η συμβολή της επαναστατικής σκέψης στην αντίληψη για την κοινωνία. Κι όμως στον λόγο των επιτελών της σημερινής Αριστεράς η ενότητα έχει καταντήσει αφηρημένο ζητούμενο και τελικά μια ευχή που οι ίδιοι φροντίζουν να μην εκπληρώνεται. Στην "ανοικτή συνέλευση" δεν μπόρεσε να κρυφτεί η επιδίωξη μιας εβδομαδιαίας εφημερίδας που θα προστεθεί στο ρητορικό "οπλοστάσιο" της ενότητας. Το όνομα, "ενωτική αριστερά", τα λέει όλα! Η "Αριστερά που ενώνει", θα είναι το έντυπο μιας αριστεράς που θα πουλάει το ελιξίριο της ενότητας στην Αριστερά σαν υποκατάστατο του ελιξίριου της νεότητας του κόσμου!

Η "ανοικτή συνέλευση" ήταν κλειστή από την αρχή. Οι συμφωνίες αριστερών κυρίων που αποτελούν την αφετηρία του εγχειρήματος δεν μπόρεσαν να μείνουν κρυφές. Έμειναν όμως κρυφές οι ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές που διαλύουν τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί απλούστατα διαφορές δεν υπάρχουν, υπάρχει μόνο ανταγωνισμός για την εξουσία. Και το εγχείρημα του εντύπου που θέλουν να βγάλουν το εννοούν σαν έναν κριό για την κατάληψη της εξουσίας. Αν η βαθύτερη πραγματικότητα της Αριστεράς είναι αυτή που παρουσιάστηκε, σαν πηγή "κατάθλιψης", από τον φροϋδικό ηθοποιό που εκπροσωπεί την ΚΟΕ στον ΣΥΡΙΖΑ, τον κ. Νίκο Γαλάνη, ο κόσμος θα έφευγε κλαίγοντας.

Κι όμως ο κόσμος έφυγε γελαστός, γιατί κατάλαβε ότι το παρουσιαζόμενο δράμα είναι στην πραγματικότητα κωμωδία. Το κοινό έμεινε αισιόδοξο και αποτελεί πηγή αισιοδοξίας. Είναι αλήθεια ότι δεν παρεμβαίνει, δεν αγριεύει, δεν κράζει, δεν μπορεί να ξεφύγει από τον καλλιεργημένο φετιχισμό της ενότητας, δεν μπορεί να βρει το ιστορικό του στίγμα. Αλλά από την άλλη μεριά κρατάει τις πισινές του. Δεν παίρνει στα σοβαρά τα επιτελεία. Δεν πείθεται από την φτηνή ρητορεία. Δεν τρομάζει από τον μπαμπούλα του νεοφιλελευθερισμού. Δεν σκοτώνεται να θεραπεύσει την κρίση. Δεν τρέχει στις προσταγές των επιτελείων. Δεν δίνει δεκάρα για την βαθιά κατάθλιψη του κ. Γαλάνη. Με λίγα λόγια καταλαβαίνει ότι πάνε να του πουλήσουν φύκια για μεταξωτές κορδέλες και δεν αγοράζει!

Τελικά η "ανοικτή συνέλευση" δεν τα κατάφερε να μείνει κλειστή. Η αντίφαση ανάμεσα στις απαιτήσεις της βάσης και στα σχέδια των επιτελείων, εκδηλώθηκε σαν αντίθεση. Οι επιτελείς δώσανε με θάρρος -- ή μάλλον με θράσος -- μέχρι τέλους την μάχη για το "όνομα" και την έχασαν. Την έχασαν στην Θεσσαλονίκη όπως και στην Αθήνα και στην Πάτρα και θα την χάσουν και όπου αλλού την δώσουν. Και θα αναγκαστούν να αλλάξουν το όνομα ελπίζοντας να κρατήσουν την χάρη.

Η αντίφαση αργά η γρήγορα θα αρχίσει να γίνεται αντίθεση. Ο Αλέκος ο Αλαβάνος έλεγε ένα ωραίο όταν εκπροσωπούσε τον ΣΥΡΙΖΑ: "δεν είμαστε όλοι ίδιοι". Τώρα που ευτύχησε να απαλλαγεί από το βάρος της αρχηγίας, φαντάζομαι να λέει "δεν είμαστε όλοι ίδιοι" και για τα επιτελεία, και για τις συντακτικές επιτροπές, και για τους ομίλους. Η κοινωνία χρειάζεται επειγόντως έναν σύγχρονο πολιτικό λόγο και αυτός περνάει απαραιτήτως από την αριστερά. Η εφημερίδα δεν θα ξεφύγει εύκολα από τα νύχια των επιτελείων, μπορεί όμως να γίνει ένα πεδίο μάχης που στο τέλος θα κερδηθεί από την κοινωνία.