Πολιτική | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 1478
Η επέτειος και οι επαίτες
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Παρ, 18 Δεκ 2009

Η Κυριακή, 6 Δεκεμβρίου 2009, ήταν η επέτειος του θανάτου του Αλέξη Γρηγορόπουλου αλλά συγχρόνως η επέτειος της κοινωνικής εξέγερσης που ξεκίνησε με αφορμή τον θάνατο του και αναστάτωσε την Ελληνική κοινωνία. Στον χρόνο που μεσολάβησε οι πολιτικές εξελίξεις χαράχτηκαν από την εξέγερση, η πολιτική σκηνή όμως κυριαρχήθηκε από τον συνδυασμό δύο αντίθετων πολιτικών απόψεων: η άποψη αυτών που προσπάθησαν να δυσφημίσουν την εξέγερση συνδυάστηκε αρμονικά με την άποψη αυτών που προσπάθησαν να την καπηλευτούν. Ανάμεσα στα δύο άκρα επικράτησε μια γενική και συνήθως κακόβουλη σύγχυση με εξαίρεση (ως προς το κακόβουλο και μόνο της σύγχυσης) της τάσης που εκφράζει ο Αλέκος Αλαβάνος.

Ένα χρόνο μετά οι δύο ακραίες πολιτικές απόψεις παρουσίασαν την επέτειο σαν μέρα μνήμης για τον θάνατο του Αλέξη αλλά το βάρος τους έπεσε στον πολιτικό χειρισμό της κοινωνικής μνήμης. Οι μεν κάπηλοι φαντάστηκαν, με το φτωχό τους μυαλό, ότι μπορούν να "επαναλάβουν" την εξέγερση, οι δε κατά φαντασία στρατηλάτες της καταστολής ότι μπορούν να πνίξουν την μνήμη στα δακρυγόνα. Το αποτέλεσμα και για τις δύο πλευρές ήταν ένα φιάσκο. Η ελληνική κοινωνία που τον Δεκέμβρη του 2008 ξεπέρασε την πολιτική σκηνή με τον πιο άγριο τρόπο, τον Δεκέμβρη του 2009 ξεπέρασε την πολιτική σκηνή, με την πιο βαθιά περίσκεψη, ξηλώνοντας ουσιαστικά την συμπαιγνία των δύο άκρων. Αλλά βέβαια η σύγχυση, που δεν είναι τόσο εύκολο να ξεπεραστεί, παραμένει.

Το κοινό χαρακτηριστικό των δύο ακραίων πολιτικών απόψεων είναι η βαθύτατη υποτίμηση της κοινωνίας. Από την μια μεριά, ο επιφανής στρατηγός της τάξης, ο κ. Χρυσοχοΐδης, θεωρεί πως η συντηρητική πλευρά της ελληνικής κοινωνίας είναι ένας κόσμος ηλιθίων στους οποίους μπορεί να πουλάει προστασία από την ανύπαρκτη απειλή των "κουκουλοφόρων", όταν γίνεται μέρα με την μέρα φανερό ότι η πραγματική απειλή για την κοινωνία είναι το ίδιο το πολιτικό σύστημα. Από την άλλη μεριά οι αφανείς καθοδηγητές της ανατροπής θεωρούν πως ο κόσμος των ηλιθίων είναι η επαναστατική πλευρά της κοινωνίας, στους οποίους μπορούν να πουλάνε τον φανφαρονισμό μιας ανατροπής κολλημένης στο σήμερα, όταν είναι φανερό ότι η πραγματική ανατροπή για την κοινωνία, είναι η κατανόηση της προοπτικής της.

Τελικά οι δυό απόψεις μαζί προσπαθούν να αποσπάσουν την προσοχή της κοινωνίας από την αντίθεση μεταξύ συντηρητισμού και επαναστατικότητας που παράγει την ιστορική κίνηση, και η οποία εκδηλώθηκε βίαια τον Δεκέμβρη του 2008 και να την στρέψουν στην ανιαρή βεντέτα μεταξύ αναρχικών και μπάτσων. Το γεγονός ότι τον Δεκέμβρη η παραπάνω αντίθεση εκδηλώθηκε σαν σύγκρουση μεταξύ πολιτών και δυνάμεων καταστολής τους προκαλεί την ψευδαίσθηση ότι η πραγματική κοινωνική αντίθεση μπορεί να υποκατασταθεί με την εκδήλωσή της. Το γεγονός ότι η συμφωνία των δύο ακραίων απόψεων είναι άρρητη και ίσως και υποσυνείδητη δεν μειώνει την ύπαρξή της και την βαρύτητά της. Συνίσταται στη αλληλοϋποστήριξη των εκατέρωθεν κακότεχνων "σχεδίων" που αποβλέπουν στην αποσιώπηση της πραγματικής κοινωνικής αντίθεσης και στην παρεμπόδιση της κοινωνίας να την κατανοήσει και στοχεύουν στην μετατροπή της κοινωνικής ζωής σε ένα αέναο παίγνιο αντιπαράθεσης ανάμεσα σε μια ψεύτικη εξουσία και σε μια ψεύτικη επανάσταση.

Όσο η μία πολιτική στηρίζει την άλλη, στήνοντας μεταξύ τους και με την βοήθεια της τηλεόρασης, ένα θέατρο αντιπαλότητας, οι εμπνευστές της μπορούν να εμφανίζονται αλαζονικά αγέρωχοι και σκληροί απέναντι στην κοινωνία. Στην πραγματικότητα όμως κάτω από το αγέρωχο ύφος τους φοβούνται βαθύτατα την κοινωνία. Αλλά το αγέρωχο ύφος τους ήδη έχει πάψει να σκεπάζει, στα μάτια της κοινωνίας, την χαμερπή επαιτεία που κρύβεται από κάτω. Στην πραγματικότητα έχει γίνει αντιληπτό ότι, τόσο οι μεν όσο και οι δε, ζητιανεύουν την παράταση της πολιτικής ζωής που τους επιτρέπει την ύπαρξη. Άλλωστε η άρρητη συμπαιγνία αυτής της ψεύτικης αντιπαλότητας τελεί υπό τον όρο της αποδοχής της από τις ηγεσίες των υπόλοιπων πολιτικών συγκροτήσεων που προσπαθούν να διαφυλάξουν το άχρηστο εξουσιαστικό σύστημα προκειμένου να πραγματοποιήσουν το όνειρό τους να κάνουν καριέρα μέσα σ' αυτό.

Πιο συγκεκριμένα ο όρος που επιτρέπει την συμπαιγνία βίας και "αντιβίας", είναι η ιδεολογική και πολιτική σύγχυση, στην καλλιέργεια της οποίας έχει πρωταγωνιστήσει η Αριστερά, με την παραίτηση της ηγεσίας της από τον εκάστοτε επαναστατικό της ρόλο, σταδιακά μετά το 1944, μετά το 1974, μετά το 2004. Η παραίτηση της Αριστεράς από την επαναστατική πολιτική και την ένταξή της μέσα σ' αυτό, έδωσε μια ανέλπιστη παράταση στην ζωή του εξουσιαστικού πολιτικού συστήματος. Αλλά η παράταση αυτή, από την μια μεριά είναι, από ιστορική άποψη, ερμηνεύσιμη και από την άλλη μεριά είχε σαν τεράστιο κόστος την πλήρη εσωτερική αποσάθρωση του συστήματος.

Η εξέγερση του περσινού Δεκέμβρη και τα κοινωνικά της συμφραζόμενα έδειξαν ότι η προσοχή της κοινωνίας αρχίζει να στρέφεται προς την πραγματικότητα του πολιτικού προβλήματος: την εξαθλίωση και την αχρηστία του εξουσιαστικού συστήματος σε όλες του τις εκφάνσεις. Η στροφή αυτή δεν μπορεί να αναιρεθεί. Τα γεγονότα -- με αποκορύφωμα την στάση της πολιτικά ευαίσθητης μερίδας της κοινωνίας στην επέτειο του Δεκέμβρη -- δείχνουν ότι παρόλο που υπάρχουν μπροστά της δυσκολίες και κίνδυνοι, η κοινωνία έχει μπει ήδη, χωρίς να υπάρχει καμιά δυνατότητα να την παραπλανήσει κανείς άλλο, στην τελική ευθεία του δρόμου που οδηγεί στην πραγματική κοινωνική αλλαγή.